Εκτύπωση του άρθρου

JOHN MILΤON

 

[Ομιλεί ο Σατανάς]
 
Από τον «Χαμένο Παράδεισο»

Μτφ.  Γιώργου Βαρθαλίτη

 

Και τότε είπεν ο Αρχάγγελος που ηττήθη:
«Αυτόν τον τόπο, αυτή τη γη, το κλίμα
Αυτό κι αυτή τη θέση πρέπει τώρα
Να έχουμε εμείς για νέο παράδεισό μας,
Κι αντί για το επουράνιο φως, ετούτο
Το σκότος το θλιμμένο να μας φέγγει;
Ας είναι, μιας κι ο νέος βασιλέας
Το δίκιο ορίζει: κάλλιο μακριά του!
Η δύναμη , όχι ο λόγος, ανυψώνει
Αυτόν από τους ίσους του πιο πάνω.
Αντίο εσείς χωράφια ευτυχισμένα,
Όπου η χαρά για πάντοτε φωλιάζει!
Χαίρετε τρόμοι, κόσμοι κολασμένοι.
Κι εσύ βαθύτατε Άδη τώρα δέξου
Τον νέο σου κύριο. Το δικό μου πνεύμα
Δεν θα τ’ αλλάξει ο τόπος μήτε ο χρόνος.
Το πνεύμα μου είναι ο τόπος ο δικός του
Και μέσα του μπορεί να κάνει εκείνο
Παράδεισο την κόλαση κι αν θέλει,
Κόλαση τον παράδεισο. Το που είμαι
Αδιάφορο, αν μονάχα μείνω ο ίδιος.
Και τι θα γίνω αν όχι σαν κι εκείνον
Που ο κεραυνός τον έκανε μεγάλο;
Αρκεί που είμαστε ελεύθεροι εδώ πέρα.
Ο φθόνος του θεού δεν θα μας διώξει.
Εδώ θα βασιλέψουμε μ’ ασφάλεια.
Να βασιλεύεις και στον  Άδη αξίζει.
Κάλλιο στον Άδη εσύ να βασιλεύεις
Παρά στον ουρανό να ζεις σαν σκλάβος.»

--------------------------------------------------------------------

«Τι κι αν η μάχη χάθηκε; Τα πάντα
Δεν χάθηκαν ακόμη: η αδάμαστή μας
Η θέληση, τ’ αθάνατό το μίσος,
Η δίψα της εκδίκησης, το σθένος
Ποτέ μας να μη σκύψουμε. Και τι άλλο
Παρά να μη λυγίσουμε έχουμε στον νου μας;
Αυτή τη δόξα η οργή του ή η δύναμή του
Δεν θα την ξεριζώσει. Να προσπέσω
Ικέτης, να δοξάσω την ισχύ του,
Εγώ που οι τρομεροί βραχίονές μου
Τον κάναν για το κράτος του να τρέμει;
Αυτό θα ‘ταν  ντροπή, θα ‘ταν κατάντια
Χειρότερη  κι απ’ τη φριχτή μας πτώση.
Σκέψου, των θεών η δύναμη απ’ τη μοίρα
Κι αυτή η εμπύραια ουσία δεν θα σβήσουν,
Κι από την πείρα της μεγάλης τούτης
Της μάχης, στα όπλα όχι χειρότεροι όμως
Στην πρόβλεψη καλύτεροι από πρώτα,
Μ’ ελπίδες μεγαλύτερες μπορούμε 
Να ξεκινήσουμεν αιώνιο τώρα
Πόλεμο ενάντια στο μεγάλο εχθρό μας
Που θριαμβεύει μέσα στη χαρά του
Και μονοκράτορας στα χέρια του έχει
Όλη των ουρανών την τυραννία»

---------------------------------------------------------------------

 «Η αδυναμία είναι δυστυχία .
‘Ένα είναι μόνο σίγουρο: από τώρα
Εμέ το μόνον μου καθήκον θα ‘ναι
Ποτέ καλό κανένα να μην κάνω,
Η μόνη μου χαρά πάντοτε θα ‘ναι
Να κάνω το κακό, μιας κι είναι ενάντιο
Στη θέληση του εχθρού μου. Κι αν εκείνου
Η πρόνοια το κακό μπορεί να κάνει
Καλό, τότε κι εγώ θα προσπαθήσω
Να αναχαιτίσω μόνος τον σκοπό του
Κι απ’ το καλό κακό θα βγάζω πάντα.
Κι αυτό, αν δεν κάνω λάθος, θα τον θλίψει
Και θα ταράξει τα βαθιά του σχέδια.
 

ΕΠΙΣΗΜΕΙΩΣΗ.

Η μορφή του Σατανά είναι μια από της πιο ενδιαφέρουσες του «Χαμένου Παραδείσου». Ο Μίλτων στο πρόσωπο του Σατανά κάνει μια σπουδή του κακού -και του τρέχοντος κακού: αυτού που δηλητηριάζει τη ζωή μας. Ταυτόχρονα όμως είναι και μια σπουδή του επαναστατημένου πνεύματος, του non serviam. Η ελευθερία της βούλησης παραμένει θεμέλιος λίθος του χριστιανικού ανθρωπισμού και φέρει τον άνθρωπο προ των ευθυνών του. 
  Στην παρούσα μετάφραση, προσπάθησα να συνθέσω τους τρεις μεγάλους μονολόγους από το πρώτο βιβλίο του μιλτώνειου έπους. Ο αναγνώστης που θα ανατρέξει στο πρωτότυπο θα διαπιστώσει πως άλλαξα τη σειρά τους. Θα διαπιστώσει ακόμα και κάποιες, ελάχιστες ωστόσο, νοηματικές αποκλίσεις ή παραλείψεις, π.χ. αλλαγή, στο τρίτο απόσπασμα,   του πρώτου πληθυντικού σε πρώτο ενικό. Ελπίζω να καταλάβει γιατί έγιναν.

Γιώργος Βαρθαλίτης
© Poeticanet

Γεννήθηκε στην Κόρινθο. Ποιητής, δοκιμιογράφος και μεταφραστής.
Σπούδασε κλασική και σύγχρονη φιλολογία στην Αθήνα, διδάκτωρ φιλοσοφίας (Χαϊδελβέργη).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ημ/νία δημοσίευσης: 26 Μαρτίου 2018