Εκτύπωση του άρθρου

 



ΔΗΜΗΤΡΑ Χ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

 


ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΙΣ «ΒΑΚΧΕΣ»

Απόδοση Δήμητρα Χριστοδούλου

© Poeticanet

 

Εξαίσιος,  εξαίσιος Ευριπίδης… Η κωμωδία τού οφείλει όσα και η τραγωδία.

 «Βάκχες», ένα απόσπασμα  άκρως δεξιοτεχνικό: Ο Διόνυσος  χειραγωγεί προς τον φριχτό αφανισμό του τον τυφλωμένο Πενθέα, που προβάλλει μασκαρεμένος εξευτελιστικά και καμαρώνει κιόλας! Κι αυτή η λεπτομέρεια με την απείθαρχη μπούκλα!

ΔΙΟΝΥΣΟΣ

Εσύ που είσαι πρόθυμος να δεις όσα δεν πρέπει
και επισπεύδεις όσα σπουδή δεν επιδέχονται, Πενθέα,
βγες έξω απ’ το παλάτι, έλα μπροστά στα μάτια μου
με γυναικεία φορεσιά μαινάδας που βακχεύει,
κατάσκοπος της μάνας σου και του θιάσου.
Βλέπω φτυστός είσαι μια κόρη του Κάδμου!

ΠΕΝΘΕΑΣ

Παράξενο, θαρρώ πως βλέπω δύο ήλιους,
διπλή τη Θήβα και το τείχος της το εφτάπυλο.
Κι εσύ μου φαίνεσαι πως πας μπροστά με όψη ταύρου
και κέρατα σου έχουν φυτρώσει στο κεφάλι!
Τάχα ήσουν ζώο εσύ ποτέ; Τώρα έχεις γίνει ταύρος!

ΔΙΟΝ.

Ο θεός βαδίζει πλάι μας, που πρώτα ήταν εχθρός μας.
Συμμαχήσαμε. Και τώρα βλέπεις όσα πρέπει να τα δεις.

ΠΕΝ.

Πώς δείχνω τάχα; Έχω της Ινώς το ανάστημα
ή της μητέρας της δικής μου, της Αγαύης;

ΔΙΟΝ.

Όταν σε βλέπω λέω πως βλέπω αυτές τις ίδιες.
Μα τούτη η μπούκλα πετάχτηκε απ’ τη θέση της,
δεν είναι όπως εγώ στην είχα κάτω απ’ την κορδέλα.

ΠΕΝ.

Μέσα που ήμουν, βακχικά χορεύοντας,
τίναζα το κεφάλι πίσω – μπρος και άλλαξε θέση.

ΔΙΟΝ.

Για να την στρώσω πάλι εγώ, που σε φροντίζω:
Σήκωσε το κεφάλι σου!

ΠΕΝ.

Να, σιάξε με! Στα χέρια σου πια είμαι.

ΔΙΟΝ.

Κι η ζώνη σου χαλάρωσε. Του πέπλου σου οι πτυχώσεις
δεν πέφτουν χαμηλά ως κάτω απ’ τα σφυρά σου.

ΠΕΝ.

Έτσι μου φαίνεται κι εμένα κοντά στο πόδι το δεξί μου
Μ’ από την άλλη την πλευρά το πέπλο φτάνει στον αστράγαλο.

ΔΙΟΝ.

Θα μ’ έχεις, να μου το θυμηθείς, για τον καλύτερό σου φίλο
όταν, χωρίς να το περιμένεις, θα δεις τις βάκχες φρόνιμες.

ΠΕΝ.

Πότε θα μοιάζω πιο πολύ στις βάκχες,
με το δεξί αν κρατώ τον θύρσο ή με το άλλο;

ΔΙΟΝ.

Με το δεξί και ταυτόχρονα πρέπει να υψώνεις
το πόδι το δεξί. Άλλαξες τα μυαλά σου, μπράβο!

ΠΕΝ.

Άραγε θα τον σήκωνα στους ώμους μου τον Κιθαιρώνα
με τα φαράγγια του κι όλες τις βάκχες του μαζί;

ΔΙΟΝ.

Τον σήκωνες αν ήθελες. Πρώτα ο νους σου
άρρωστος ήταν. Τώρα είναι αυτός που πρέπει.

ΠΕΝ.

Μοχλούς να φέρουμε; Ή με τα δυο μου χέρια ξεριζώνω
το βουνό, βάζοντας πλάτη ή μπράτσο από κάτω;

ΔΙΟΝ.

Μην χαλάσεις και των Νυμφών τα καταφύγια ή τα μέρη
όπου κάθεται ο Παν και παίζει τον αυλό του!

ΠΕΝ.

Καλά λες,  σωστό δεν είναι να νικήσω
γυναίκες με τη δύναμη. Θα κρυφτώ μες στα έλατα.

ΔΙΟΝ.

Θα κρυφτείς σε κρυψώνα που σου πρέπει να κρύβεσαι,
αφού με δόλο πας των μαινάδων κατάσκοπος.

ΠΕΝ.

Σχεδόν τις βλέπω σαν πουλιά να τις τσακώνω με τα δίχτυα μου
μέσα στις λόχμες όπου φώλιαζαν με αγάπη.

ΔΙΟΝ.

Βέβαια, να τις παραφυλάξεις είν’ η αποστολή σου.
Και ίσως τις πιάσεις άμα δεν σε πιάσουν πρώτα.

ΠΕΝ.

Μέσα απ’ τη Θήβα πέρνα με. Γιατί ανάμεσά τους
ο μόνος είμαι άντρας που τολμώ αυτό το έργο.

ΔΙΟΝ.

Μόνος εσύ κοπιάζεις για την πόλη, μόνος.
Και ασφαλώς σε περιμένουν αναγκαίοι αγώνες.
Ακολούθησέ με! Σε οδηγώ εγώ ως τη σωτηρία σου
κι από εκεί άλλος θα σε παραλάβει.

ΠΕΝ.

Η μητέρα!

ΔΙΟΝ.

Με όλα τα μάτια επάνω σου.

ΠΕΝ.

Γι’ αυτό κι εγώ πηγαίνω!

ΔΙΟΝ.

Θα επιστρέψεις σηκωτός…

ΠΕΝ.

Εννοείς θα με τιμήσουν…

ΔΙΟΝ.

…στα χέρια της μητέρας σου.

ΠΕΝ.

Α, με παραχαϊδεύεις!

ΔΙΟΝ.

Ωραία χάδια!

ΠΕΝ.

Θα το αδράξω αυτό που αξίζω!

ΔΙΟΝ.

Φοβερός είσαι, φοβερός, και πας σε πάθη φοβερά,
θα δεις τη δόξα σου να φτάνει στα ουράνια.

 

( Απόδοση Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου )


Ημ/νία δημοσίευσης: 3 Μαΐου 2025