CYNTHIA HOGUE

 

 

Mετάφραση Αναστασία Καραβία
Επιμέλεια Λιάνα Σακελλίου

Η Σίνθια Χογκ (Cynthia Hogue) γεννήθηκε το 1951 στο Rock Island του Ιλλινόις και μεγάλωσε στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης, Ποιήτρια, συγγραφέας και μεταφράστρια, η Σίνθια Χογκ είναι πτυχιούχος του Oberton College, πήρε MAH από το SUNY - Buffalo και Διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Στα ποιήματά της, η Χογκ ασχολείται συχνά με μεταιχμιακά τοπία και τη μετασχηματιστική δύναμη του μύθου. Περιγράφοντας τον εαυτό της ως «διαισθητικό και εξερευνητικό ποιητή» σε μια συνέντευξη στο 42opus, η Χογκ δήλωσε ότι, ιδιαίτερα στη συλλογή της The Incognito Body (2006), ενδιαφέρεται για «την κοινωνικό-οικονομική ισχύ: πώς χρησιμοποιείται, αν αυτοί που την κατέχουν μπορούν να τη μοιραστούν, τι συμβαίνει όταν κάποιος αλλάζει τη δυναμική και μοιράζεται την ισχύ, για παράδειγμα τι μπορεί να αρχίσει να κάνει η ακρόαση σε ένα βαθύτερο επίπεδο». Οι πολυάριθμες ποιητικές συλλογές της περιλαμβάνουν τα: Revenance (2014), Or Consequence (2010), Flux (2002), Touchwood (1979) και την τελευταία της συλλογή In June The Labyrinth (2019) από την οποία προέρχονται τα ποιήματα που δημοσιεύονται εδώ. Η Χογκ είναι συγγραφέας του βιβλίου κριτικής Scheming Women: Poetry, Privilege and the Politics of Subjectivity (1995). Επιμελήθηκε το The Sword Went Out to Sea (Synthesis of a Dream) by Delia Alton της H.D. (2007, πρώτη έκδοση σε συνεργασία με την Julie Vandivere), το Innovative Women Poets: An Anthology of Contemporary Poetry and Interviews (2006 σε συνεργασία με την Elisabeth Frost ) και We Who Love to Be Astonished: Experimental Women's Writing and Performance Poetics (2001, σε συνεργασία με την Laura Hinton). Η Χογκ συνεργάστηκε με την φωτογράφο Rebecca Ross για την έκδοση του τόμου με ποιήματα και φωτογραφίες, βασισμένου σε συνεντεύξεις των θυμάτων του κυκλώνα Κατρίνα, When the Water Came: Evacuees of Hurricane Katrina (2010).  Βραβεύτηκε με το βραβείο μετάφρασης της Ακαδημίας Αμερικανών Ποιητών Harold Morton Landon Translation Award για τη συμμετοχή της στη μετάφραση του βιβλίου Fortino Sámano, or The Overflowing of the Poem (2012) των Virginie Lalucq και Jean-Luc Nancy. Μερικές επιπλέον βραβεύσεις της Σίνθια Χογκ περιλαμβάνουν υποτροφίες από τα: Arizona Commission on the Arts, National Endowment for the Arts, Fulbright Foundation, H.D. Fellowship της Βιβλιοθήκης Beinecke του Πανεπιστημίου του Yale και το Witter Bynner Translation Residency Fellowship του Ινστιτούτου Τεχνών της Santa Fe. Έχει υπηρετήσει στη Σχολή των προγραμμάτων MFA του Πανεπιστημίου της Νέας Ορλεάνης, στο Πανεπιστήμιο Bucknell (όπου διηύθυνε το Stadler Center for Poetry), και στο Arizona State University. Η Hogue ζει στο Φοίνιξ της Αριζόνα (ΗΠΑ).

 

Σύνθια Χογκ – Τον Ιούνιο ο Λαβύρινθος (2019)

(«ένα ταξίδι»)

Η Ελ, άρρωστη προσευχήθηκε για ένα θαύμα που δε γνώριζα, αλλά 
ονειρεύτηκε και προχώρησε χωρίς κανένα εμπόδιο.

 

Στο ταξίδι για το λαβύρινθο, 
ώρες μέσα σε γεμάτες λόφους εξοχές και χωριά, 
δεν έμοιαζαν με καμία θύμησή μου, 

πύργοι να ορθώνονται σε χρυσούς αγρούς με στάρι-
ίσως μια φωτογραφία ή ταινία, 
το μυαλό μου δε θυμάται που την είδα, 

η εικόνα να βαραίνει τη σκέψη, 
αλλά από το αυτοκίνητο, ράγες των τρένων, δεντροστοιχίες. 
Όλα τα σημάδια ψηλά. 

Στην πόλη, δεν μπορέσαμε να βρούμε
τον καθεδρικό με το λαβύρινθο, 
αν και τα σπίτια ήταν χαμηλά, φτιαγμένα από παλιά ξύλα, 

λίγο πλαγιαστά, και με στραβά, πολυκαιρισμένα γείσα, 
για τα αποφάγια του παλιού καιρού. 
Λίγοι λιθόστρωτοι δρόμοι.

Πεινούσαμε και φάγαμε. 
Τα χείλη σου ακούγονταν καθώς μάσαγες τις μπουκιές
κι εγώ πίεζα συχνά το στόμα μου.  

Μετά ήταν εκεί.

(«μια υπόσχεση»)

μια πόλη σε τροχιά γύρω από τις ιερές δομές της,
- «σ’ ένα μικρό ύψωμα στην πλατεία»
τουριστικά καταστήματα, που πουλούν εικόνες, φτερουγίζουν με κάρτες,
- «ο πιο σημαντικός τόπος προσκυνήματος της Παναγιάς»
τοπικοί θρύλοι, μπιζού του λαβύρινθου (αν και δεν είμαι εκεί
- "τότε οι άνθρωποι λαχταρούν να αναζητήσουν ξένες ακτές"¹ -
για να χαζεύω βιτρίνες αλλά να στοιχηματίζω τα λόγια μου για μια ζωή)
- "vierge aux miracles comme vous"²-
 

ΣτΜ 1: Στο αγγλικό πρωτότυπο “Then folk long to seek foreign shores”, συρραφή στίχων από το έργο του Geoffrey Chaucer “Tales of Canterbury”. Γράφτηκε μεταξύ του 1387 και του 1400 στη μεσαιωνική αγγλική γλώσσα.
ΣτΜ 2: «παρθένα των θαυμάτων όπως εσείς»

(«ο άγραφος τόμος»)

Η Ελ γράφει το βιβλίο της σοφίας της.
Γράφει μέχρι να μη μπορεί πια να κρατήσει την πένα της.
Ο λαβύρινθος αποκαλύπτεται θαυμαστά.

Μια Αμερικανίδα προχωρά με τα γόνατα.
Διαβάζει κάτι, όχι όμως το βιβλίο της Ελ.
Κανείς δε θα διαβάσει το βιβλίο της Ελ.

Περπατώ στο κυκλικό μονοπάτι, πρώτα στην αριστερή πλευρά,
έπειτα στη δεξιά, πετώντας πέταλα στον βορρά,
την ανατολή, το νότο και τη δύση (από διαίσθηση αυτό).

Ένας μειωτικός ιερέας με ξαποστέλνει.
Όταν φεύγει, επιστρέφω στο κέντρο.
Ένας μουσικός εξασκείται παίζοντας το Φάντασμα.

Η Ελ λέει ότι δεν μπορεί να τον ακούει.
Ελ! Κλαίω, Δεν μπορώ να σε βλέπω.
Είχα προσευχηθεί ο  Θάνατος να σου χαριστεί.

Θυμάσαι το γεύμα μας ανάμεσα στους τερμίτες 
της οδού Αρκάντια, εκείνη την αγροικία των πνευμάτων
με τα τρύπια δοκάρια της και τη μεγάλη βεράντα

με τις μπανανιές τριγύρω, και τον έλικα
που ζωγράφισες για μένα πάνω σε ένα παλιόχαρτο;
Το φύλαξα για πολύ καιρό.

Ο μουσικός, φυσικά, παίζει Μπαχ.
Ένα αγόρι μαζεύει τα πέταλα που πέταξα.
Η φωνή της Ελ με κυκλώνει.

 Υψώνω το βλέμμα μου στους ήσυχους λόφους

 
(«Ε(λ) όπως Έρωτας»)
Η Ελ έπεσε με το πρώτο άγγιγμα, 
Τεμπέλικο το μακρύ 
και αεράτο φως του ήλιου   να αναμειγνύεται ==

Οι ώρες να μετριούνται 
με το καλοκαιρινό τραγούδι του τζίτζικα
Της καρδιάς τον τεράστιο σαν κρατήρα στόχο==

Ένωση του σταθμισμένου, του ριζωμένου 
και του σταθερού¹ == Απλωμένη 
σαν άγριο θυμάρι, που τα θεραπεύει όλα, μη-με-λησμόνει  

Το γυαλιστερό ραβδί του ατυχήματος του Έρωτα 
κουνιέται σαν κύμα == φιλοξενεί == 
αυτούς που έχουν ευαίσθητα μάτια το προίκισμα.

ΣτΜ 1: Στο αγγλικό πρωτότυπο fulcrum – υπομόχλιο, σημείο στήριξης

(«ο λαβύρινθος του ειλικρινά»)
κράτησες ποτέ μέσα 
σου κάτι για 
να μην πληγώσει κάποιον;

Ρώτησε η Ελ. Η αλήθεια 
πονάει αλλά γιατί δεν
τη δοκιμάζεις; ακριβώς

τι σχέση έχει η αγάπη 
με τη ζωή σου – 
ξέρεις μπορείς να δεις

τι εννοώ; τώρα
αυτό είναι το δυσκολότερο:
είσαι πάνω σε ένα νησί

που λέγεται Λαβύρινθος:
τι κάνεις; παίρνεις
το χέρι που απλώθηκε σε βοήθεια;

κρατάς τις αποστάσεις σου, σηκώνεις τους ώμους με αδιαφορία
δρασκελίζεις τις πέτρες και 
απομακρύνεσαι,
ή ψιθυρίζεις λέξεις που ποτέ δεν εννοούσες
να ακουστούν;
ειλικρινά είπες ψέματα για να κρύψεις

όσα η αλήθεια επιδεικνύει
ώστε τίποτα, κανείς
να μη σε φτάσει: αυτή δεν είναι η αλήθεια;

(«στην ασφάλεια»)

Τον ψηλό άντρα με το μακρύ λαιμό
που λάτρευε τη φωνή της Ελ
τον φόβιζε γαμώτο
 
τόσο πολύ η ίδια η Ελ,
η οποία έκανε μια τελευταία απόπειρα με
τον δαίμονα των περιουσιακών στοιχείων.

Για να δω αν κατάλαβα 
σωστά: πρέπει να 
εγκαταλείψω τα πάντα για σένα;

«Πράγματα, Σι, απλώς πράγματα»
Η Ελ έκανε παρατηρήσεις 
με τρόπους που καθιστούσαν τις επιλογές 

αυταπόδεικτες. Τα απλά γεγονότα 
αποδείχτηκαν εύγλωττα: η τρομοκρατημένη 
μέση ηλικία του κειτόταν στην 

πράξη: ένας άντρας 
μικρόκαρδος που τρέχει
γρήγορα πίσω στην ασφάλεια.

(«ένας εκπληκτικός λαβύρινθος»)

Ενόσω τον αποθυμούσε, έφτιαξε 
τον κήπο της σα δαίδαλο 
που τον ονόμασε λαβύρινθο.

Οι δαίδαλοι δεν είναι λαβύρινθοι
αν και συχνά τους περνάμε για τέτοιους.
Μόνο ένας είναι για προσκύνημα.

Ο άλλος είναι παιχνίδι.
Ατρόμητη η Ελ, ποτέ δε χαρίστηκε
στον εαυτό της. Το ταξίδι ήταν το μόνο

που έβλεπε, 
μέχρι που ο αγαπημένος της, ο δαίμων της
έκανε τον κήπο της παιχνίδι.

(«το προσκύνημά μου»)

Ένας προσκυνητής αναγκαστικά 
«αφήνει το σπίτι του εθελοντικά»
για να γίνει «ο πεφωτισμένος νομάς»
ένας περιπλανώμενος «ex patria (sans terroir propre)»¹
Στους θρύλους, σπάνια μια γυναίκα
η οποία αντιθέτως κάθεται (ώστε να είναι ορατή) δίπλα στο παράθυρο
κεντώντας με τις ιστορίες των άλλων παλιών συζύγων² σε μια από τις οποίες 
η Ελ γράφει μανιασμένα στο γραφείο της
κατά την αναζήτηση που χρόνια οραματιζόταν
της ολοκλήρωσης του βιβλίου της
Η γάτα της γουργουρίζει δίπλα στο πληκτρολόγιο
και το κρυολόγημά της επιμένει  
Αυτή, στη σκιά ήδη του Αγγέλου
τον οποίο βλέπει ολοκάθαρα
να υπερίπταται (ανάποδα) σε κείνη

                                                                                                                 έφυγε

ΣτΜ 1:  εκτός πατρίδας, χωρίς δικό του έδαφος
ΣτΜ 2:  Η ιστορία μιας παλιάς συζύγου είναι μια υποτιθέμενη αλήθεια, στην πραγματικότητα ψευδής ή δεισιδαιμονία. Μπορεί να ειπωθεί ότι πρόκειται για έναν τύπο αστικού μύθου, που λέγεται ότι μεταδίδεται από μεγαλύτερες γυναίκες στις νεότερες γενιές.

(«πιστεύοντας στην πίστη»)

Δεν τη σκεφτόμουν προσπαθούσα να μην τη σκέφτομαι.
Άφησα ένα κρύο μέρος και ταξίδεψα στη ζέστη έριχνε 
πολλή βροχή που έπεφτε μ’ ένα τακ-τακ-τακ στα φτερά
καθώς αποβιβαζόμουν από το αεροπλάνο. Αγαπώ τη βροχή, είπα, αλλά δεν ήταν αλήθεια.
Η βροχή είναι μουντή κι εγώ ήμουν χαρούμενη. Η Ελ ήταν ακόμα ζωντανή κι εγώ 
πίστευα ότι η πίστη μπορούσε να τη γιατρέψει. Είχα δει ένα όνειρο στο οποίο 
κάποιος πέθανε και όταν ξύπνησα σκέφτηκα, Κάποιος έχει πεθάνει.
Μόλις που γνώριζα ότι ο θάνατος ήταν τόσο ξαφνικός. Πριν να δει η Ελ τον 
γιατρό, είχε κάτι κι έπειτα είχε κάτι άλλο.
Αφού είδε τον γιατρό, η διάγνωση ήταν ότι είχε κάτι 
χειρότερο. Ελ, αχ Ελ είπα όταν έμαθα τα νέα. Και
Αχ, όχι. Ποιος δε λέει κάτι που δε σημαίνει τίποτα;

(«το δικό μου ιδιαίτερο»)

Αναζητώντας αρωγή
ταξίδεψα την πορεία σου του προσκυνητή
με άγνοια, συμπτωματικά σαν

αμετανόητη, άπιστη
αλλά καθοδηγούμενη, σάμπως εσύ,
μακριά πολύ στη δική σου ιδιαίτερη έρημο

να μπορούσες να σωθείς με λίγα λόγια 
ειπωμένα σωστά – 
(Μιας κατεύθυνσης: ευθεία.

Obs¹, Αρχαία Αγγλικά και Νέα Αγγλικά ταιριαστά 
να οδηγούν στην αβεβαιότητα 
ως προς την πρόθεση του νοήματος…) – 

Ω, άναψα το κερί
που πλήρωσα μ΄ένα κέρμα
και γονάτισα μπροστά στη μικρή εικόνα

σκαλισμένη από το σκούρο ξύλο μιας αχλαδιάς, 
με κεντημένα με χρυσό νήμα 
άμφια. Τέλος πάντων: προσευχήθηκα.

ΣτΜ 1: Το λογισμικό Open Broadcaster Software είναι ένα δωρεάν πρόγραμμα ροής και εγγραφής πολλαπλών πλατφορμών ανοιχτού κώδικα.

(«και για να δεις»)

-Η Ελ περίμενε για μια «θεραπεία»
-«μερικές φορές νερό και μερικές φορές ένα δαχτυλίδι φωτιάς»
-«Αγάπη, η επί γης και θαλάσσης βασιλεία»
-«Για να δυναμώσει αυτή η σημαντική θηλυκή όψη»
-«Πόσο λίγο από τη ζωή της Ελ είχε απομείνει¹»
-(left, από τα Αρχαία Αγγλικά lef, αδύναμος, και τα Αγγλό-Σαξωνικά lyft, σπασμένος)

ΣτΜ 1: Στο αγγλικό πρωτότυπο ΄left΄

(«εν χρόνω»)

Σοφή η Ελ στο τελευταίο της μαρτύριο.
Το να είσαι πέρα από την ελπίδα 
είναι να συμβαίνεις στην πιο απλόχωρη

ευαισθησία ακριβώς τη στιγμή
της μεγαλύτερης ανάγκης.
Το να είσαι έξω

από τους περιορισμούς της επιθυμίας είναι να συλλαμβάνεις
τον χρόνο, που καταβροχθίζει τον χώρο,
ακόρεστος, ανυπολόγιστος.