JOHN BALABAN

 

 

Μετάφραση: Μαρία Τσαπράλη
Επιμέλεια: Λιάνα Σακελλίου

 

O John Balaban γεννήθηκε, το 1943, από γονείς Ρουμάνους μετανάστες και μεγάλωσε στην Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια των ΗΠΑ.  Το 1966, αποφοίτησε με τιμητικές διακρίσεις από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια με πτυχίο στην Αγγλική Φιλολογία. Με την υποτροφία Woodrow Wilson πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλική Λογοτεχνία στο Χάρβαρντ.

Ο John Balaban είναι ένας πολυβραβευμένος Αμερικανός ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής.  Ανάμεσα στις ποιητικές του συλλογές συγκαταλέγονται: After Our War (1974), που τιμήθηκε με  Επιλογή Ποίησης Lamont από την Ακαδημία Αμερικανών Ποιητών και προτάθηκε για το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου, Words for My Daughter (1991) που τιμήθηκε με Εθνική Επιλογή Σειράς Ποίησης,  Locusts at the Edge of Summer: New and Selected Poems (1997) για την οποία κέρδισε το βραβείο William Carlos Williams το 1998 από την Εταιρεία Ποίησης της Αμερικής, Path, Crooked Path (2006) που τιμήθηκε ως Καλύτερο Βιβλίο Ποίησης από το Library Journal. Η πιο πρόσφατη ποιητική του συλλογή Empires εκδόθηκε το 2019. Στην πεζογραφία του περιλαμβάνονται το μυθιστόρημα Coming Down Again (1985), τα απομνημονεύματά του  Remembering Heaven’s Face: A Moral Witness in Vietnam (1991) και ένα παιδικό βιβλίο The Hawk’s Tale (1988). Ανάμεσα στις σπουδαιότερες διακρίσεις συγκαταλέγονται ο τίτλος του ως Εθνικού Καλλιτέχνη για την περίοδο 2001-2004 από την Τιμητική Εταιρία Phi Kappa Phi, η υποτροφία John Simon Guggenheim, το 2003, και το βραβείο George Garrett για την εξαιρετική Κοινοτική Υπηρεσία στη Λογοτεχνία από τα Σχετικά Προγράμματα Συγγραφής (Associated Writing Programs), το 2017.

Ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή και στο έργο του ποιητή έπαιξε η δράση του στο Βιετνάμ. Ο Balaban  υπήρξε αντιρρησίας συνείδησης στον πόλεμο του Βιετνάμ. Ταξίδεψε στο Βιετνάμ με τις Διεθνείς Εθελοντικές Υπηρεσίες για να διδάξει στο Πανεπιστήμιο Can Tho. Στη διάρκεια της επίθεσης Tet τραυματίστηκε και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει προσωρινά, για να επιστρέψει και πάλι και να υπηρετήσει στην ομάδα της Επιτροπής Ευθύνης με σκοπό την διάσωση τραυματισμένων από τον πόλεμο παιδιών μέχρι το 1969. Το 1971, έλαβε μια επιχορήγηση από το National Endowment for the Humanities που του επέτρεψε να επιστρέψει στο Βιετνάμ για να καταγράψει την προφορική ποίηση γνωστή ως ca dao. Οι μεταφράσεις του της βιετναμέζικης προφορικής ποίησης δημοσιεύθηκαν στο Ca Dao Vietnam: A Bilingual Anthology of Vietnamese Folk Poetry το 1980 και αναδημοσιεύτηκαν το 2003. Έχει ακόμη μεταφράσει τον Βιετναμέζο ποιητή Ho Xuan Huong στο έργο του Spring Essence: The Poetry of Ho Xuan Huong (2000). Το 1999, ο Balaban ίδρυσε το Ίδρυμα Συντήρησης των Βιετναμέζικων Nôm για να διατηρήσει την αρχαία γραφή του Βιετνάμ. Το 2008 του απονεμήθηκε μετάλλιο από το Υπουργείο Πολιτισμού του Βιετνάμ για το έργο του στη μετάφραση και την ψηφιακή διατήρηση των αρχαίων κειμένων.

To 2000 άρχισε να διδάσκει Αγγλική Λογοτεχνία και να υπηρετεί ως ποιητής στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, όπου σήμερα είναι ομότιμος καθηγητής.

Για την ποίηση του Balaban έχει γραφτεί ότι συνδυάζει τις προσωπικές του εμπειρίες από τον πόλεμο, την φύση και την οικογενειακή ζωή  με τοπία από άλλους ποιητές σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους και ηπείρους. Ο W.S. Merwin έχει γράψει: «Το χάρισμα του Balaban στη γλώσσα έχει αφιερωθεί εξ ολοκλήρου στην ανάγκη του να αντιμετωπίσει ευθέως και να βγάλει νόημα από την σύγχυση και την αγωνία που εμπλέκεται στην ιστορία και τα βάσανα της εποχής μας».

 

ΚΟΙΤΑΖΟΝΤΑΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ, 1989

«Κάθε οικοδόμημα, στην ομορφιά του, ήταν ακόμη και τότε ευθύς εξαρχής αρχαίο, αλλά στην δροσερότητα του σθένους του, ακόμα και σήμερα, πρόσφατο και νέο έργο.»                                                                    --Πλούταρχος, στην Ακρόπολη

 

Στην παλιά πόλη της Αθήνας των χουρμαδιών, των καλυμμένων με φτέρες μπαλκονιών
που καλέσματα καναριών διαδέχονται το ένα το άλλο, περπάτησα με έναν Βούλγαρο φίλο
μέχρι το πετρώδες, ηλιόλουστο μονοπάτι προς την "υψηλή πόλη" όπου μπερδεμένα
κλωνάρια κάκτων και ισπανικού μπαγιονέτ τρυπούσαν τις επάλξεις του Περικλή
και ομάδες άγριες γάτες περιτριγύριζαν το θάμνο παραμονεύοντας για ποντίκια ενώ ο άνεμος
μαστίγωνε το πέλος του τριχώματός τους και ο μικρός γιός του Τζόρτζι, ο Αλέκος
ξεφώνιζε πίσω τους καθώς εμείς ακολουθούσαμε, βαδίζοντας νωχελικά προς τα πάνω
μέσω της πύλης των σπασμένων στηλών στα περίχωρα της Αθηνάς,
δύο ποιητές, από τη Δύση και την Ανατολή, εδώ για πρώτη φορά, ένιωσαν το δέος
από τη μοναχική χάρη των πεσμένων λίθων,  λίθοι που στέκουν ακόμη.
*
Στα αριστερά, οι χαμογελαστές κόρες της βεράντας με τις Καρυάτιδες
των οποίων τα μαρμάρινα ιμάτια φτερουγούσαν στον μπλε ουρανό,
στα δεξιά, το τεράστιο κύμα των στηλών του Παρθενώνα
καλυμμένων  από μια παρέλαση Κενταύρων, καβαλάρηδων, θεών,
που ξαναζούν δράματα του ποιοι είμαστε, ποιοι μπορεί να γίνουμε
καθώς αετώματα σημάδευαν τις μάχες μας με τα θηρία, τις ομιλίες μας
με τους θεούς, την αναζήτησή μας για τον εαυτό μας στους φιλοσοφικούς ελαιώνες
αυτής της πόλης στον λόφο που μας τραβάει διατηρώντας στη ζωή
Πέρσες ναύτες, Ρωμαίους πρόξενους, το ζυγό του πασά, μεραρχίες Πάντσερ
--στηρίζοντας όπως ένα πρότυπο του Φειδία μια αίσθηση
της εξεταστής ζωής που αξίζει να ζεις, ένα μέρος
όπου  θεοί και άνθρωποι μπορούν να παλέψουν με την επιτυχία, πασχίζοντας
να διευρύνουν τον πλούτο της ανθρώπινης ψυχής, το μέγεθος του παραδείσου.
Σε όλα τα μνημειώδη ερείπια, που ακολουθούν τους ξεναγούς,
Οι Γιαπωνέζοι φωτογράφιζαν αυτό το χωράφι του σπασμένου λίθου.
*
Καθώς κοιτάζαμε έξω από την Ακρόπολη, είδαμε
τη Νέα Παγκόσμια Τάξη που επαίνεσε ο Πρόεδρος
εκείνο τον χειμώνα όσο καναρίνια σε κλουβιά πιο κάτω
τραγουδούσαν στον ήλιο των αθηναϊκών μπαλκονιών:
Και οι δύο υπερδυνάμεις, χρεοκοπημένες. οι Γιαπωνέζοι, οι τραπεζίτες μας
Κοιτάζοντας ανατολικά μετά τη σφαγή της Γιουγκοσλαβίας,
ο αντιδραστήρας Κοζλοντούι ήταν έτοιμος να εκραγεί.
Πιο ανατολικά, στην Τιφλίδα, η ανταλλαγή πυροβολισμών στο Κοινοβούλιο,
τα συσσίτια στη Μόσχα, τα νεκρά ποτάμια και λίμνες,
οι μαύροι συνταγματάρχες που χοροπηδούσαν στην οργή του Ρουμπελστίλσκιν
για την απώλεια της αυτοκρατορίας, όσο Τσετσένοι, Κούρδοι, Αζέροι και λοιποί
επέλεξαν τα όπλα τους για να διευθετήσουν παλιούς λογαριασμούς.
Πόσα έχουν αλλάξει από τότε;
Μόνο τα πεδία του σκοτωμού.
*
Μετά ήταν πλαστικές σφαίρες του Ισραήλ και οι πέτρες της Ιντιφάντα.
Οι χριστουγεννιάτικοι αγοραστές στον σταθμό Κλάπχαμ βομβαρδίστηκαν από Ιρλανδούς Άγιο-Βασίληδες.
Γερμανοί σκίνχεντς χτυπούν Βιετναμέζους και Τούρκους.
Πρησμένες αφρικανικές κοιλιές, μάτια μολυσμένα με μύγες.
Μαοϊστές του Λαμπερού Μονοπατιού αποκεφαλίζουν Ινδιάνους στο Αγιακούτσο.
Και οι Νοσφεράτου πολέμαρχοι στο Πεκίνο πίνουν το ελιξίριο τους
από κινναβαρίτη και αίμα. Ο Πολ Ποτ κάνει διακοπές στην Ταϊλάνδη.
*
Εν τω μεταξύ, χιόνιζε στο Σικάγο, χιονίζει στις χαρτονένιες καλύβες
των αστέγων στη χώρα των ελεύθερων, καθώς περισσότερες τράπεζες χρεοκοπούσαν
και κατασχεμένες φάρμες στις μεσοδυτικές πολιτείες έβαζαν σε αγρανάπαυση τον άνεμο.
Ο καθένας στο κελί του εαυτού ήταν σχεδόν πεπεισμένος για την ελευθερία του
όταν το Τείχος έπεσε στις επευφημίες από τα απελεύθερα πλήθη
και μπορούσε κανείς να ακούσει τις ανάσες κομμουνιστών και καπιταλιστών να ξεσπούν
σε μια παγκόσμια κραυγή που έκανε τον γύρο της γης για ένα χρόνο
και μετά εξαφανίστηκε μέσα από τρύπες στο στρώμα του όζοντος.
*
Η Νέα Παγκόσμια Τάξη. Οι φυλές της Βίβλου
εξακολουθούν να μετατρέπονται σε οργή όσο οι χειρότεροι από εμάς
θα γυρνούσαν τον χρόνο πίσω σε άγρια παρελθόντα πιο εύκολα να τα φανταστεί κανείς.
Το άλσος του φιλοσόφου είναι άδειο, τα λόγια του ποιητή χάθηκαν.
Ενάντια σε αυτό, δεν είναι οι Ιάπωνες, βαπτισμένοι σε πυρηνικά πυρά,
χειροκροτώντας για τον Κάμι της ταμειακής μηχανής,
οι πιο ασφαλείς, οι πιο σώφρονες  γείτονές μας;
*
            Αυτές οι παλιοί πέτρες κραυγάζουν για περισσότερα.
Επιβιώνοντας αιώνες, σμιλεμένες για να τις δουν όλοι,
δηλώνοντας την ανάγκη μας για ομορφιά και νόμους όπως η αγάπη
για αυτή τη μικροσκοπική πόλιν ενός πλανήτη που περιστρέφεται άγρια,
για την κόρη μου, αναπαυτικά, κοιμισμένη στο κρεβάτι της,
για τον Αλέκο που έπαιζε στο σύννεφο του Τσερνομπίλ,
του οποίου ο πατέρας στεκόταν κοντά στην αποσυντιθέμενη ζωφόρο της Νίκης,
κοιτάζοντας την πόλη μποτιλιαρισμένη με αυτοκίνητα. Ο Τζόρτζι
άνοιξε το φλασκί βότκας και έριξε λίγο σε μια πέτρα
πριν πιούμε τις προπόσεις μας στη νέα παγκόσμια τάξη
και σε όποια μούσα τυχόν ερχόταν να μας δώσει λόγια.

John Balaban, Path Crooked Path (Copper Canyon Press, 2006)

Μετάφραση: Μαρία Τσαπράλη

 

 LOOKING OUT FROM THE ACROPOLIS, 1989

"Each structure, in its beauty, was even then and at once antique, but in the freshness of its vigor, even today, recent and newly wrought. --Plutarch, on the Acropolis

In old town Athens of date palms, of ferned balconies
cascading canary calls, I walked with a Bulgarian friend
up the stony, sunny path to the "high city" where tangles
of cactus and spanish sword pocked the Periclean ramparts
and packs of wild cats prowled the brush for mice as wind
whipped the naps of their fur and Georgi's little son, Aleko,
hooted after them as we trailed behind, plodding upwards
through the gate of broken columns to the precincts of Athena,
two poets, from West and East, here for the first time, awed
by the lonely grace of stones fallen, stones still standing.
*

On the left, the smiling maidens of the karyatid porch
whose marble robes fluttered in blue sky;
on the right, the massive surge of Parthenon columns
capped by a parade of centaurs, horsemen, gods,
reliving dramas of who we are, who we might become
as pediments marked our battles with beasts, our talks
with gods, our search for ourselves in philosopher groves
of this city on the hill that draws us by surviving
Persian navies, Roman consuls, pasha's yoke, Panzergruppe
--holding up like a Phidean model a sense
of the examined life that is worth living, a place
where gods and men can struggle with success, striving
to widen the wealth of the human soul, the size of heaven.
All across the monumental rubble, trailing after tour guides,
Japanese photographed this field of broken stone.
*
As we looked out from the Acropolis, we saw
the New World Order the President praised
that winter as caged canaries down below
sang in the sunshine of Athenian balconies:
Both superpowers, bankrupt; the Japanese, our bankers.
Looking east past Yugoslavian slaughter,
the Kozlodui reactor was about to blow.
Further east, in Tbilisi, the shoot-out at Parliament,
the breadlines in Moscow, the dead rivers and lakes,
the black colonels hopping in Rumpelstilskin rage
at loss of empire, as Chechens, Kurds, Azeris et al.
went for their guns to settle old scores.
How much has changed since then?
Merely the killing fields.
*
Then it was Israeli rubber bullets and intifada stones.
Holiday shoppers at Clapham Junction bombed by Irish Santas.
German skinheads bashing Vietnamese and Turks.
Bloated African bellies, fly-infested eyes.
Shining Path Maoists beheading Indians in Ayacucho.
And nosferatu warlords in Beijing sipping their elixir
of cinnabar and blood. Pol Pot vacationing in Thailand.
*
Meanwhile, it was snowing in Chicago, snowing on the cardboard huts
of the homeless in the land of the free, as more banks failed
and repossessed midwestern farms lay fallow to the wind.
Each in the cell of himself was almost convinced of his freedom
when the Wall fell to cheers of freed multitudes
and one could hear communist and capitalist gasps rise up
in a global shout which circled the earth for a year
then disappeared through holes in the ozone layer.
*
The New World Order. The tribes of the Book
are still turned to wrath as the worst of us
would wind time back to savage pasts easier to imagine.
The philosopher's grove is empty; the poet's words gone flat.
Against this, aren't the Japanese, baptized in nuclear fire,
clapping their hands for the Kami of the cash register,
our safest, sanest neighbors?
*
These old stones cry out for more.
Surviving centuries, sculpted for all to see,
declaring our need for beauty and laws like love
for this tiny polis of a planet spinning wildly,
for my daughter, snug, asleep in her bed,
for Aleko who played in the Chernobyl cloud,
whose father stood near Nike's rotting frieze,
looking out upon the city jammed with cars. Georgi
opened his flask of vodka and poured some on a stone
before we drank our toasts to the new world order
and to whatever muse might come to give us words.

©John Balaban, Path Crooked Path (Copper Canyon Press, 2006)

 

Περνώντας Μέσα από την Αλμπουκέρκη

Το σούρουπο, δίπλα στην τάφρο άρδευσης
που κελαρύζει πίσω από τις αυλές κοντά στην εθνική οδό,
οι ακρίδες υψώνουν έναν λαβύρινθο από καλέσματα μέσα στις λεύκες.

Μια μικρή Λατίνα με ένα λευκό φόρεμα πάρτι
κάνει βόλτα στο ανάχωμα δίπλα στο λασπώδες νερό
όπου η μικρή της αδερφή ρίχνει πέτρες.

Πέρα από ένα χαμηλό πλίνθινο τοίχο και ένα τρακαρισμένο αυτοκίνητο
άντρες ρίχνουν πέταλα σε ένα σκονισμένο οικόπεδο.
Κάποιος φωνάζει καθώς αντηχεί σε ένα κουδούνισμα.

Ισχυροί άνεμοι ραπίζουν πριν από μια καταιγίδα,
κουνώντας τα τεράστια δέντρα και μαστιγώνοντας
σύννεφα σκόνης, άγρια φύλλα και βαμβάκι.

Τη στιγμή που οι ακρίδες σταματούν για λίγο και η Λατίνα
πιέζει το φόρεμα που ανασηκώνεται στα κοκκαλιάρικα της γόνατα
μπορείς να ακούσεις ένα μπάντζο, μια κιθάρα και βιολί

να παίζουν το "Ο Ξυλοκόπος του Μισσισσιπή" μέσα σε μια καλύβα.
Τέτοιες στιγμές, μπορείς να αγαπήσεις αυτή τη χώρα.

Locusts at the Edge of Summer, and read by Garrison Keillor , The Writers Almanac, June 10, 2016.

http://writersalmanac.org/poem_author/john-balaban/

 

Passing Through Albuquerque

At dusk, by the irrigation ditch
gurgling past backyards near the highway,
locusts raise a maze of calls in cottonwoods.

A Spanish girl in a white party dress
strolls the levee by the muddy water
where her small sister plunks in stones.

Beyond a low adobe wall and a wrecked car
men are pitching horseshoes in a dusty lot.
Someone shouts as he clangs in a ringer.

Big winds buffet in ahead of a storm,
rocking the immense trees and whipping up
clouds of dust, wild leaves, and cottonwool.

In the moment when the locusts pause and the girl
presses her up-fluttering dress to her bony knees
you can hear a banjo, guitar, and fiddle

playing "The Mississippi Sawyer" inside a shack.
Moments like that, you can love this country.

Locusts at the Edge of Summer, and read by Garrison Keillor , The Writers Almanac, June 10, 2016.

http://writersalmanac.org/poem_author/john-balaban/

---

Primary Bibliography

"l974," Intervention, l (Spring, l984), 33-36.

"Walkie-Talkie," New England Review, 3 (Winter, l980), pp. 239-246.

After Our War. University of Pittsburgh Press, 1974.

Blue Mountain. Unicorn Press, 1982.

Ca Dao Viet Nam: Vietnamese Folk Poetry. Unicorn Press, 1980. (Revised edition, Copper Canyon Press, 2003.

Coming Down Again. Simon & Schuster/Fireside, 1989. & E-Book (https://openroadmedia.com/ebook/coming-down-again/9781480401259).

Empires. Copper Canyon Press, 2019.

Letters From Across The Sea/Scrisori De Peste Mare. Dacia Press, l978. bilingual ed.

Like Family. Red Dragonfly Press: Minnesota, 2009.

Locusts at the Edge of Summer: New and Selected Poems. Copper Canyon Press, 1997, 2003.

Path, Crooked Path. Copper Canyon Press, 2006.

Remembering Heaven's Face: A Story of Rescue in Wartime Vietnam. Simon & Schuster/Poseidon, 1991.) (Revised edition University of Georgia Press, 2002.)

Spring Essence, The Poetry of Ho Xuan Huong. Copper Canyon Press, 2000.

The Hawk's Tale. Harcourt Brace Jovanovich, 1988.

Three Poems. With Jerrold Maddox, illustrator. Painted Cave Editions, 1989.

Vietnam Poems. Carcanet Press, l970.

Vietnam: A Traveler's Literary Companion. With Nguyen Qui Duc. Whereabouts Press, 1996.

Vietnam: The Land We Never Knew. With Geoffrey Clifford. Chronicle Books, 1989.

Vietnamese Folk Poetry. Unicorn Press, l974.

Walking Down Into Cebolla Canyon. Unicorn Press, l980.

Words for My Daughter. Copper Canyon Press, 1991.

Secondary Bibliography

Beidler, Philip D. Re-writing America: Vietnam authors in their generation. University of Georgia Press, 1991.

Bleakney, J. N. "Revisiting Vietnam: Memoirs, memorials, museums (Ron Kovic, Michael Herr, John Balaban, Tim O'Brien, Bruce Weigl)." (1977): 2199-2199.

Cam Ly, "An Interview with John Balaban," Nhip Song (New York: Institute for Vietnamese Culture and Education), No. 10, 2005, pp.39-42.

Chattarji, Subarno. "Representations of Vietnam in some poems of John Balaban, Kevin Bowen, and Bruce Weigl." WAR LITERATURE AND THE ARTS 12.1 (2000): 173-189.

Clifford, Clare Emily. "“Before I Was Domesticated”: Delivering the Vietnam Moment in the Fatherhood Poetry of Bruce Weigl and John Balaban." War, Literature, and the Arts: An International Journal of the Humanities 18 (2006): 1-2.

Clifford, Clare Emily. "Delivering the Vietnam Moment in the Fatherhood Poetry of Bruce Weigl and John Balaban." WLA: War, Literature & the Arts 18 (2006): 53.

David Rigsbee, “Path, Crooked Path, The Cortland Review, February, 2007, Issue 34. http://www.cortlandreview.com/features/07/spring/rigsbee_r.html?ref=home

Donna Seaman, “A Conversation with John Balaban,” TriQuarterly 114 (Fall, 2002) pp. 147-160.

Ehrhart, W. D. "'What grace is found in so much loss?'." The Virginia Quarterly Review 73.1 (1997): 99-111.

Hass, Robert Bernard. "Empires by John Balaban." The Hopkins Review 14.1 (2021): 146-150.

Jane Perlez, “Deciphering the Code to Vietnam’s Old Literary Treasures,” The New York Times, June 15, 2006.

John Marshall, “Romance With a Rebel,” The Seattle Post-Intelligencer Life & Arts, Section E, front page and ff. March 15, 2001.

Jon Stallworthy, Survivor’s Songs (Cambridge, 2008). pp. 189-91.

Loeb, Jeff. "Childhood's End: Self Recovery in the Autobiography of the Vietnam War." American Studies 37.1 (1996): 95-116.

Oronte Churm, “Vietnam, Penultimate,” INSIDE HIGHER ED, July 18, 2007

Peter Makuck, “Path, Crooked Path,” The Raleigh News and Observer, Sunday, January 28, 2007.

Philip K. Jason, Acts and Shadows: The Vietnam War in American Literary Culture. (Rowman and Littlefield, 2000). Chapter 10, pp 145-149.

Philip Metres, War Resistance Poetry on the American Homefront Since 1941 (University of Iowa Press, 2007), pp. 117-126.

Phillip D. Beidler, “Wanting to Be John Balaban,” in Late Thoughts on an Old War (University of Georgia Press, 2004), pp. 174-191.

Quang Phu Van, “Translating Vietnamese Folk Poetry: John Balaban’s Ca Dao,” Michigan Quarterly Review, vol.XLIV, no.1, Winter 2005, pp. 194-198.

Rafael, Vicente L. "Palabas: Essays on Philippine Theater History. By Doreen G. Fernandez. Manila: Ateneo de Manila University Press, 1997. ix, 264 pp. $30.00 (cloth)." The Journal of Asian Studies 58.4 (1999): 1194-1196.

Ringnalda, Donald. Fighting and writing the Vietnam War. Univ. Press of Mississippi, 1994.

Robert Milo Baldwin, “Saving Language, Saving Lives, An Interview with Poet, Writer, & Translator John Balaban,” The Bloomsbury Review, Vol 27, Issue 5, Sept/Oct 2007.

Sam Howe Verhovek, “From Woodcuts to Bytes for a Vietnamese Poet,” The New York Times, The Living Arts, B1, front page and ff.  March 15, 2001.

Seaman, Donna. "A Conversation with John Balaban." Triquarterly 114 (2002): 147.

Sheila Farr, “A Bridge to Vietnam’s Past, “ The Seattle Times Scene, Section E, front page and ff. March 15, 2001.

Stauffer, John, and Howard Zinn. American protest literature. Ed. Zoe Trodd. Cambridge, MA: Belknap Press of Harvard University Press, 2006.

Subarno Chattarji, Memories of a Lost War (Clarendon Press, Oxford, 2001). pp. 155-165.

Tran Van Dinh, “The Cleansing Power of Poetry,” War, Literature, and the Arts 13, Nos. 1 & 2, (double issue, 2001, published 2003), pp. 328-334.

URL: /views/blogs/the_education_of_oronte_churm/vietnam_penultimate . 

Van Van, Hoang. "“Bánh trôi nước” and three English versions of translation: a systemic functional comparison." VNU Journal of Foreign Studies 34.4 (2018).

Walpole, Joe and John Balaban. "A Conversation with John Balaban." The Missouri Review, vol. 43 no. 1, 2020, p. 175-190. Project MUSE, doi:10.1353/mis.2020.0013.

Walsh J. (1989) ‘After our War’: John Balaban’s Poetic Images of Vietnam. In: Walsh J., Aulich J. (eds) Vietnam Images: War and Representation. Insights. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1007/978-1-349-19916-7_9

Ward, David C. "on John Balaban, Frank Bidart, Sarah Lindsay, William Meredith and Marilyn Nelson (Book Review)." PN Review 24.4 (1998): 63.

Wiegers, Michael. "Nine Times Out of Ten: John Balaban and the Poetry of Ho Xuan Huong." American Poetry Review 29.5 (2000): 6-7.

Will Harris, "Remembering Heaven's Face: An Interview with John Balaban," in War, Literature, and the Arts 11, 2 (Fall/Winter, 1999), pp.9-22.

Will Harris, “Vietnam: A Traveler’s Literary Companion,” War, Literature, and the Arts 14, Nos. 1 &2, (double issue, 2002, published 2003), pp. 240-245.  Review of edited collection.