TRISTAN TZARA

[ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ]

Ο ιδρυτής του Νταντά έγραψε στην μητρική του γλώσσα, τα «Πρώτα (του) ποιήματα», τα οποία ο Ion Vinea φρόντισε να δημοσιεύσει στα διάφορα περιοδικά της ρουμανικής avant-garde. Το 1934, οι Ρουμάνοι φίλοι του Tzara μάζεψαν τα προ-ντανταϊστικά έργα του στον τόμο Primele poeme. Με τον ίδιο τίτλο, μια πληρέστερη έκδοση κυκλοφόρησε και το 1971.

Η καταιγίδα και το τραγούδι του λιποτάκτη

Ι

Έσκασε το φως μέσ’ απ’ τα βλήματα
Κι η αστραπή έγινε θρύψαλα στη χούφτα μας
Που σαν παλάμη του Θεού σε πέντε δάκτυλα άνοιξε
Τους λόχους προλαβαίνουμε τους ξαπλώνουμε χάμου
Συνθλίβουμε κουφάρια παρατημένα στο χιόνι
Μέσ’ από τις κοιλάδες που σαν βεντούζες
   ρούφηξαν τους εχθρούς
Και τους αφάνισαν πέρα ως πέρα στο πιο γαλάζιο τους 
   βάθος.

Τη σάρκα κατατρώει, τα κόκκαλα τα σπάει η παγωνιά
Κι εμείς αφήνουμε να κλάψει την καρδιά.

Γιατί γλιστράμε κατά μήκος του ξεκοιλιασμένου βουνού;
Βρηχώμενα ξαμόλησεν η καταιγίδα τα λιοντάρια της
Στο τσακισμένο δάσος
Δε φτάνει ο πυρήνας της καρδιάς ο ζοφερός εκείνος 
        άνεμος
Κι εμείς από κύμβαλα αραιά περιμένουμε
Ν’ ακούσουμε τη διάφανη φωνή ιερή 
Σε λόφους λεπρούς στην κρυψώνα
Είναι σαν μάτι νεκροκεφαλής 
Βρήκαμε εμείς καταφύγιο τους φόβους μας της καταιγίδας
    κουβαλώντας
Κι εκεί ο ένας από μας 
Άρχισε ξάφνου να παραληρεί.

Τα λόγια του εγώ μάζεψα – όσα
Στοιχειώνουν σαν βρικόλακες τη φεγγαρίσια μου γαλήνη
Για να σου φτιάξω χάντρες από δόντια καρχαρία
Με στρόβιλους από εφιάλτες.
Το σκουριασμένο μάτι κατευθύνει τη φωτιά
Εμείς μπαίνουμε μέσα στης εσχατιάς το στόμα
Ενώ κάτω απ’ την οδοντοστοιχία των οχυρωμάτων, 
           οι άλλοι
Περιμένουν.

Τόσο βαθύ το σκοτάδι που μόνον οι λέξεις φωτίζουν.

ΙΙ

Κάτω από την αιθάλη του αδέσποτου ελάτου
Οδύρεται του λιποτάκτη το τραγούδι.
Κακή φλογέραν έφτιαξε σαν άρχισε να κλαίει ξαφνικά.
Πήζει ο αφρός της παγωνιάς και τα κλωνάρια γίνονται 
         αλάτι^•
Και κατατρώει τη σάρκα και σπάει τα κόκκαλα.

«Με τις γροθιές σφιγμένες και το λαιμό απλωμένο τον
         πειρασμό της νύχτας φθάνω πια^•
Ατσάλινο παγόβουνο εν μέσω της αδράνειας των άστρων
Με το δικό του κλάμα ακονίζει της ψυχής τα σπαθιά.

Σαν μέσα σε τουλίπα κιτρίνισε το φως του κόσμου,
Κι από κλίνες τα σύννεφα αντλούν το γαλάζιο σκοτάδι^•
Μέσα σ’ αυτό εγώ τρέχω και με δαγκώνουν φίδια 
    της βροχής
Να πάω στον φωτισμένον ορίζοντα το φως μου.

Μέσα στης θλίψης τα βάθη,
Όπως βροντή κάτω από θόλο ασφυκτικό,
Είμαι διαβάτης με το πνεύμα σκοτεινό,
Σκοτεινό.

Εδώ ο καημός του νόστου είναι τραχύς^•
Μα, όπως βλέπεις, φρόνιμα έχει ανθίσει
Σε σπάργανα αστρικά, όλ’ απ’ ασήμι
Το βρέφος που οι Γραφές έχουν μηνύσει.

Μόνο για με δεν είναι ωραία η νύχτα αυτή.
Το αιχμάλωτο τραγούδι την πίκρα του σπέρνει επάνω
       απ’ το σύνταγμα,
Λες και ξεσκίζουν νυχτερίδες κουρέλια νύχτας στο κελί.
Μόνο για με δεν είναι ωραία η νύχτα αυτή,
Μόνο για μένα, αλί.

Ιδού: το σώμα μου διασπάται εις χουν και ψυχή,
Τι σε ποθώ με καταιγίδα και βρηχυθμό γοργόνων
Ψηλότερα απ’ τα σύνεφα όπου έσκασαν τα μανιασμένα 
          βλήματα.

Αφού πολεμούν οι λαοί,
Γιατί να κρέμεται η σελήνη τόσο κόκκινη
Σαν βουλοκέρι του Θεού επάνω σε μια βίβλο ειρήνης;

Οι βόμβες θρυμματίζουν τη μαβιάν ασπίδα τ’ ουρανού,
Τα παγωμένα σύννεφα δαγκώνουν κι ατσάλινες λαμαρίνες
   πέφτουν στην πάχνη
Τρίζουν τα δέντρα σαν τα ξάρτια στο καράβι
Μαδούν οι νυχτερίδες τη μαργαρίτα της σελήνης.
Τις διώχνει ο αγέρας, τις σκορπάει εδώ κι εκεί.
Μόνο για με δεν είναι ωραία η νύχτα αυτή,
Μόνο για μένα αλί».

Κόβεται το τραγούδι^•
ενώ στο νου: τρώει τη σάρκα και
                σπάει τα κόκκαλα η παγωνιά 
άσε λοιπόν να κλάψει η καρδιά.

(1914)

Tristan Tzara