Εκτύπωση του άρθρου

τεύχος 41 Σεπτέμβριος 2021 - Poeticanet. Περιοδικό για την ποίηση και τη λογοτεχνία.

                                                                               

 

SCRIPTORIUM

 

Το 1927 ο Κώστας Καρυωτάκης δημοσιεύει το ποίημα «Είμαστε κάτι…»  στη συλλογή Ελεγεία και σάτιρες. Σε αυτό το ποίημα είναι η φωνή των ποιητών που ακούγεται, μια φωνή πικρή και σπαρακτική, που πρωτίστως προσπαθεί να ορίσει την ταυτότητά της. Συλλέγω τους στίχους-ορισμούς που επαναλαμβάνουν εκείνο το επίμονο είμαστε, που σηματοδοτεί το κοινό τραγικό βίωμα: Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες/ κιθάρες… / Είμαστε κάτι απίστευτες αντένες…/ Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις.

Προσπαθώ να φανταστώ εκείνη τη γενιά ανθρώπων, τα πιο λαμπρά της τέκνα, τα πιο ευαίσθητα και διορατικά, που περνούν τη νιότη τους ανάμεσα σε δύο παγκόσμιους πολέμους, με το τραύμα της μεγάλης εθνικής καταστροφής του 1922, με τις αισθήσεις τους να αιωρούνται μεταξύ της ελπίδας και των μεγαλύτερων φόβων. Δεν ήταν μια γενιά παραιτημένων ανθρώπων, ήταν μια γενιά που δημιουργούσε και είχε θέση για τα κοινωνικά τεκταινόμενα. Η ποίησή της πίσω από την απαισιοδοξία και τη νοσταλγία για κάτι απροσδιόριστα χαμένο κρύβει μια τοποθέτηση που, σε εμένα τουλάχιστον, φαντάζει φωτεινή: μας λένε οι στίχοι τους πως η αναζήτηση και η περιπλάνηση εντός ενός πλούσιου και σπάνιου εσωτερικού πυρήνα μπορεί να γίνει η οδός προς τον κόσμο. Γι’ αυτό και στο «Είμαστε κάτι…» το μεγάλο ζήτημα είναι ο ορισμός του εαυτού. Από αυτόν τον εαυτό θα οδηγηθεί κανείς ξανά στον κόσμο, έναν κόσμο που κάποτε μοιάζει εχθρικός: Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις/ είναι το καταφύγιο που φθονούμε. Φθονούμε, λοιπόν, εκείνο το στερνό καταφύγιο που είναι η ποίηση, γιατί θα θέλαμε η ομορφιά νόπως να επιστρέψει στα πράγματα, όπως μας ψιθυρίζει η φωνή των ποιητών.

Φέτος γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και του χρόνου θα είναι η τραγική επέτειος των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Δύο διαφορετικές πραγματικότητες. Ο κύκλος της ιστορίας. Αν φέτος μνημονεύουμε Σολωμό και Κάλβο, σε λίγους μήνες ας θυμηθούμε την λεπταίσθητη ποίηση των ποιητών του Μεσοπολέμου για να κατανοήσουμε στο σύνολό της την ιστορική περιπέτεια.
                                                 

 Άννα Γρίβα

 


Ημ/νία δημοσίευσης: 13 Σεπτεμβρίου 2021