ISSN: 3057-4668

Στο Βιβλίο Ε’ των Μεταφυσικών ο Αριστοτέλης δηλώνει ότι η φυσική επιστήμη ασχολείται με την αρχή της κινήσεως και της στάσης  των πραγμάτων στον φυσικό κόσμο. Αντίθετα, οι πρακτικές και ποιητικές επιστήμες συντελούνται μέσα στον ίδιο τον πράττοντα ή τον ποιητή. Ο πράττων πράττει μέσω της προαίρεσης, ενώ ο ποιητής φτιάχνει κάτι μέσω του νου της τέχνης και της δύναμής του.

Είναι ο ποιητής ένας τεχνίτης του λόγου, το δε κίνητρο να φτιάξει κάτι είναι η δύναμη της τέχνης του, η οποία έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση τη νοητική του φύση. Ένας κατασκευαστής, τρόπον τινά, είναι ο ποιητής, του οποίου το δημιούργημα του είναι ένα κομμάτι λόγου. Πώς δημιουργείται αυτό το κομμάτι του λόγου και ποιο είναι το κριτήριο για να θεωρήσουμε πως αυτό αποτελεί πράγματι κάτι που λειτουργεί ως φορέας αλήθειας και συγκίνησης; Πώς συνδέεται ο δημιουργός με το δημιούργημα και πώς οι αναγνώστες του με αυτό;

Το ποίημα είναι μια σύνθεση γραμμάτων και λέξεων κάτω από ορισμένους κανόνες γραμματικής και συντακτικού της κάθε συγκεκριμένης γλώσσας, έτσι ώστε να έχει κάποιο νόημα, να γίνεται δηλαδή αντιληπτό από αυτούς στους οποίους απευθύνεται. Το νόημα αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη συμβατό με κάποιον κόσμο αναφοράς, αλλά ούτε αποτελεί από την άλλη πλευρά, άναρθρες κραυγές, ένα δηλαδή σημαίνον χωρίς το παραμικρό ίχνος σημαινομένου. Ίσως μάλιστα το ποίημα ως δημιούργημα να έχει πραγματική αξία όταν με αφορμή κάποιους υπαρκτούς κόσμους προτείνει νέους κόσμους, που δεν έχουν ακόμη περπατηθεί από τους αναγνώστες του. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το ποίημα είναι ένα αλχημικό προϊόν, καθώς από γνωστά συστατικά πλάθεται κάτι καινούργιο που τα υπερβαίνει – όπως ο αλχημικός χρυσός κρύβεται μέσα στην πιο ποταπή ύλη, αλλά αρκεί κάποιος να μπορεί να τη διακρίνει για να τη μεταμορφώσει.

Μάρκος Δενδρινός

© Poeticanet