ΔΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Από την Ύβρη στη Νέμεση
Η Ελλάδα της κρίσης στην ποίηση του Κώστα Κουτσουρέλη
Κώστας Κουτσουρέλης,Αέρας αύγουστος,
Περισπωμένη 2012
Η σύγχρονη ποίηση, πιστεύει ο Κώστας Κουτσουρέλης, ομφαλοσκοπεί. Χαρακτηρίζεται από σκοτεινότητα, αποσπασματικότητα, καινοθηρία και ερμητισμό, ιδιότητες που εξαίρονται τόσο πολύ σήμερα ώστε αναγορεύονται σε αναγκαιότητα. Ο σημερινός ποιητής κυνηγά μετά μανίας την πρωτοτυπία, την έκπληξη, την εκφραστική ακρότητα. Το αποτέλεσμα; Ένας κουραστικός μανιερισμός. Ο αναγνώστης αδυνατεί να αφομοιώσει όλες αυτές τις διαφορετικές προσωπικές τεχνοτροπίες και γλώσσες και τελικά παραιτείται από την ποιητική ανάγνωση. Μέρος της ευθύνης για τη σημερινή απαξίωση της ποίησης ο Κουτσουρέλης το αποδίδει στην καθιέρωση του ελεύθερου στίχου ως καθεστηκυίας προσωδιακής τάξης, συμβατικά αντισυμβατικής.
Όμως ο Κουτσουρέλης δεν περιορίζεται στη θλιβερή διαπίστωση της πραγματικότητας. Δεν στρέφεται προς μια καρυωτακικής κοπής μεμψιμοιρία. Αντίθετα, συντάσσεται με την από δεκαετίας εκπεφρασμένη άποψη του ποιητή και κριτικού Νάσου Βαγενά για την ανάγκη αναμάγευσης του ποιητικού λόγου. Προκρίνει δηλαδή ως έξοδο από το σημερινό αδιέξοδο την επιστροφή στις ρίζες της ποίησης, στα κλασικά πρότυπα. Προτείνει να υποβάλλουν ξανά στη βάσανο της έμπνευσης οι σύγχρονοι ποιητές την ομοιοκαταληξία, τον ρυθμό, το μέτρο, να δεσμευθούν και πάλι μορφικά. Να επιστρέψει η ποίηση σε προνεωτερικές μορφοπλαστικές δομές, διατηρώντας όμως τη σύγχρονη γλωσσική της ταυτότητα και ιδιαιτερότητα. Ακόμη περισσότερο, καλεί τους νέους ποιητές να καταγράψουν σε έμμετρο ή έρρυθμο στίχο τους εθνικούς και κοινωνικούς κραδασμούς της σημερινής Ελλάδας. Να δηλώσουν την παρουσία της ποίησης στις πυκνές στιγμές της ιστορίας.
Οι ιδέες του, οι προβληματισμοί του, οι προτάσεις του για την αναμόρφωση της ποιητικής δημιουργίας κατοπτρίζονται με διαύγεια στις τρεις ποιητικές του συλλογές. Η πρώτη, οι Ιστορίες του Ύπνου (Νεφέλη, 2000), συνιστά μια ποίηση χαμηλών τόνων εμπλουτισμένη με στοχαστικές αναζητήσεις. Κυριαρχούν οι λεπτές συγκινησιακές διεργασίες. Η μνήμη, η μνημονική καταβύθιση καλύτερα, διαδραματίζει ρόλο κεντρικό. Η ποιητική γραφή, απορρίπτωντας την σκοτεινότητα, επιχειρεί μια σύζευξη μεταξύ της παράδοσης και του μοντερνισμού.
Το δεύτερο κατά σειρά ποιητικό βιβλίο του Κουτσουρέλη τιτλοφορείται λατινιστί De Arte Amandi (Νεφέλη, 2004). Αν και ο τίτλος προδιαθέτει για περιεχόμενο ανάλογο της Ερωτικής Τέχνης του Οβιδίου, εντούτοις η συλλογή δεν συνιστά απλά ένα εγχειρίδιο ερωτικής τέχνης. Συνυφαίνει την ερωτική παρόρμηση, την ερωτική μέθη με φιλοσοφικούς στοχασμούς, μεταρσιώνει το προσωπικό βίωμα σε υπαρξιακό ερώτημα, αποτυπώνει τη συνείδηση της φθοράς και του εφήμερου. Η ερωτική ποίηση του Κ.Κ. δεν συνδέεται κατ’ ανάγκην με τη γενετήσια ομιλία. Έχει διάσταση θρησκευτική. Αφορμάται από μια διάθεση δοτικότητας προς το ποιητικό Εσύ. Και εδώ η καθαρή, λιτή γλώσσα, τα παραδοσιακά μορφικά γνωρίσματα επιζητούν να αναμαγεύσουν τον ποιητικό λόγο.
Όμως πουθενά ο Κ.Κ. δεν εκφράζει εναργέστερα τη φιλοσοφική, πολιτική και λογοτεχνική προβληματική του όσο στον τελευταίο του βιβλίο, τον Αέρα αύγουστο που εκδόθηκε τον περασμένο χρόνο από τις εκδόσεις Περισπωμένη. Σε αυτό ενσαρκώνεται με έξοχο τρόπο η πίστη του στη δυνατότητα της αυστηρής ποιητικής μορφοπλασίας να ανταποκριθεί στις ανάγκες της σημερινής πραγματικότητας. Ο Αέρας αύγουστος συνιστά από τεχνική άποψη μια παραλλαγή του δαντικού τρίστιχου, της terza rima, αλλιώς της τερτσίνας, γνωστής σε μας από την ομώνυμη ποιητική συλλογή του Καζαντζάκη και τα Σατιρικά Γυμνάσματα του Παλαμά. Οι τερτσίνες του Κουτσουρέλη σπονδυλώνονται σε 33 μέρη, από πέντε τρίστιχα το καθένα και έναν επιλογικό στίχο. Δύο οργανικές παύσεις-ιντερμέδια, από οκτώ δίστιχα έκαστη, ολοκληρώνουν την αρχιτεκτονική του βιβλίου.
Το αφηγούμενο πρόσωπο είναι ένα. Όλα είναι ιδωμένα μέσα από την δική του οπτική γωνία. Όμως εκφράζονται με μία αξιοπρόσεκτη εναλλαγή των ρηματικών τύπων, κυρίως μεταξύ α' και γ' προσώπου. Με αυτόν τον τρόπο, το έργο ισορροπεί ανάμεσα στο αντικειμενικά παραδεκτό και στο υποκειμενικά προσλήψιμο. Ιδίως το τελευταίο, με τον αυθορμητισμό και την ειλικρίνεια των συναισθημάτων του ποιητικού εγώ, προσδίδει μουσικότητα, υποβλητικότητα και έντονο λυρισμό στο έργο. Η ακρίβεια εδώ της έκφρασης εξουδετερώνει τον κίνδυνο της ρητορείας. Ο ποιητής τείνει προς την καθολικότητα κι όχι προς την εκφραστική μονοτονία.
Ο Αέρας αύγουστος είναι ένα βιβλίο που απορρίπτει την εγωκεντρική, ιδιωτεύουσα ποίηση. Ο Κουτσουρέλης συμμερίζεται το αίτημα για μια νέα μορφή συλλογικότητας. Πιστεύει ότι οι πνευματικοί άνθρωποι οφείλουν να σκύψουν πάνω από τα φλέγοντα ζητήματα. Στο βιβλίο του, η σημερινή ελληνική πραγματικότητα, αν και αποκρουστική, δεν εξωραΐζεται. Ο ποιητής δεν είναι ψιμυθιολόγος. Ανατρέχει με ρεαλιστικό τρόπο στα δύο θλιβερά γεγονότα που αποτέλεσαν και την αφόρμηση της ποιητικής του σύνθεσης. Πρώτα, στις θανατηφόρες πυρκαγιές του Αυγούστου του 2007:
Απομεσήμερο άυπνο. Ζέστη. Σειρήνες
από μια απόσταση ακαθόριστη αντηχούν.
Όχι του Ομήρου ωστόσο· εκείνες
γνώριζαν πάντα ειρηνικά να δελεάζουν,
τον κίνδυνο επωάζοντας· ύπουλα, να μεθούν.
Αυτές εδώ, οι κοινές, απλώς κραυγάζουν
με λόξυγγα μηχανικό, συρίζουν, θορυβούν,
αγκομαχώντας στις απότομες στροφές.
(…)
Περνούν συρίζοντας οι πυροσβεστικές.
Κατόπιν, στα καταστροφικά επεισόδια που ακουλούθησαν, κυρίως στην Αθήνα, τον φόνο έφηβου μαθητή στα Εξάρχεια τον Δεκέμβριο του 2008:
Μπόχα από λάστιχο, καμμένο πλαστικό,
τζάμια που εκρήγνυνται από ράκη αυτοκινήτων,
ίσκιοι πιασμένοι σ’ έναν όξινο χορό
γύρω από σάρκες, σκέλεθρα και κάδους αποβλήτων.
Στάζει βενζίνη το βαμβάκι της βραδιάς,
μια οσμή στην άσφαλτο πνιχτή, κρεματορίου.
Ο ποιητής δεν διαχωρίζει αιτιοκρατικά τα δύο αυτά γεγονότα αν και απέχουν χρονικά. Παρουσιάζονται ως συνανήκοντα τμήματα μιας καθολικής πολιτικής και κοινωνικής μεταπολιτευτικής παρακμής. Ως επιφαινόμενα της ύβρεως, που λογικά επέφεραν τη Νέμεση και την Τίση:
Από τις στρόφιγγες του μπαρ στάζουν ειδήσεις:
Ευρώπη. Τρίτη Χιλιετία. Ελλάς.
Μιας αγνοούμενης ζωής ανταποκρίσεις.
Και αλλού:
Η ώρα δέκα και μισή. Κλινήρης.
Τα μάτια αρνούνται να σηκώσουν την αυλαία.
Πίσω από τις γρίλιες κίτρινος και πλήρης
ο ήλιος να αδημονεί. Μια πανωραία
αλληγορία: η ναρκωμένη ανθρωπότητα
που ανέκαθεν αρκείται στο σκοτάδι.
Με καυστικό τρόπο σχολιάζει τον δημόσιο λόγο, την πολιτική εκμετάλλευση του ολέθρου ανθρώπων και φύσης:
Κάμερες, φλας, μικρόφωνα. Ρεπόρτερ διαπρεπείς.
Στόματα πρόθυμα ειδημόνων και προκρίτων.
Όλοι συμπάσχουν, τα καθέκαστα εξηγούν
με ακρίβεια οι πάντες χειρουργού,
κατά το μάλλον ή ήττον.
Τηλεργολάβοι, κωμωδοί, πολιτευτές
άστρα απλανή και πλανερές Ατθίδες
των στούντιο και των στρας, διαφημιστές
και οι δημοσκόποι απ’ τις εφημερίδες.
Οι πρωτοπόροι της στιγμής, οι σθεναροί ουραγοί,
οι αναμάρτητοι, του αιώνα οι καρχαρίες,
όσοι του Λόγου του Ορθού η πηγή
κι όσοι κηρύττουν στων οκτώ τις ενορίες.
Δεν αποφεύγει επίσης να μιλήσει για τις ανερμάτιστες μαζικές διαμαρτυρίες που νέκρωναν τότε την Αθήνα:
Στάθηκε στο παράθυρο. Έξω η πορεία
παρέες παρέες διέρρεε πίσω απ’ το τζάμι.
Κραυγές, συνθήματα, σπασμοί· μια κωμωδία
παιγμένη αποκαρδιωτικά κι ωστόσο οικεία
(…)
Πατρίδα μας, θυμήθηκε. Κι αυτά κι εκείνα.
Ο κόρος έστω·ο κόπος·η αηδία.
Ο ντόρος που ορκίζεται πως είναι μανιφέστο.
Το τίποτα σαλπίζοντας στη χαυνωμένη Αθήνα.
Θλιβερά εύστοχοι, οι διαπιστωτικοί αυτοί στίχοι προβάλλουν υπό το λαγαρό, σχεδόν εκτυφλωτικό φως του ελληνικού καλοκαιριού. Ενός καλοκαιριού που με την ιάνεια όψη του τέρπει αλλά και κολάζει. Η Φύση ως επαγγελία και διάψευση, ως θέση και άρνηση, ως επιπόθητη αλλά και ουτοπική Εδέμ, συμπληρώνει ποιητικά την εικόνα της νεοελληνικής ιλαροτραγωδίας:
Το καλοκαίρι όλα τα τέρατα ημερεύει
(…)
Το καλοκαίρι όλα τα χρέη αποπληρώνει
(…)
Το καλοκαίρι όλα τ’ αλέθει.
Από το πρώτο του βιβλίο ώς σήμερα, ο Κ.Κ. χάραξε με καθαρότητα την προσωπική ποιητική του διαδρομή. Κατέδειξε την πρόθεσή του να αντισταθεί στην προϊούσα απαξίωση της σύγχρονης ποίησης, να μην αρκεστεί στον έπαινο της συντεχνίας, να ανοιχτεί σε θέματα και μορφές προσιτές στο ευρύτερο κοινό. Στον Αέρα αύγουστο η διαδρομή του αυτή συνεχίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Δάνος Παπαδημητρίου
Ημ/νία δημοσίευσης: 16 Απριλίου 2013
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 18
- Στάθης Κουτσούνης, Μπροστά σε αλλότριο ρόπτρο. Κριτικές επισκέψεις και άλλα κείμενα (1989 - 2020)
- Παυλίνα Παμπούδη, Νυχτολόγιο,
- Για το βιβλίο του Γιώργου Βέη: ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΕΚΕΙ ΑΠ' ΟΠΟΥ ΞΕΚΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΦΘΑΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 16
- Βασιλική Ράπτη, Η λεπταίσθητη Λαίδη μου
- Αλέξιος Μάινας, Προσκόμματα και ποιμαντικές λύσεις...
- Αλέξιος Μάινας, Προσκόμματα και ποιμαντικές λύσεις
- Θεοδόσης Πυλαρινός: Ο ποιητής Αντώνης Φωστιέρης
- οι Κυψέλες του Γιώργου Αλισάνογλου και η Παπούσα της Βίκυς Κατσαρού
- Ποιητική της ζωής
- ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΣΤΙΕΡΗΣ – "ΘΑΝΑΤΟΣ Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ"
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 15
- Χλόη Κουτσουμπέλη, Η γυμνή μοναξιά του ποιητή Όμικρον
- Παυλίνα Παμπούδη, Σημειώσεις για το άγραφο
- Παυλίνα Παμπούδη, Σημειώσεις για το άγραφο
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 14
- ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΛΕΞΙΟΥ, Φωτογραφία ξωμάχου ή Τα μάγια
- Άννα Γρίβα, Δαιμόνιοι
- Στου κανενός τη χώρα του Στάθη Κουτσούνη,
- Παναγιώτα Λάσκαρη, “Μικρή σπουδή πάνω στο πρόσωπο ενός Τεύκρου – Συνομιλώντας με τον Γιώργο Σεφέρη”
- Χρύσα Ευστ. Αλεξοπούλου, Πορείες Κατάδυσης
- ΣΑΤΙΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗ: ΛΙΓΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΑ PIXELS ΤΟΥ Δ. ΚΟΣΜΠΟΥΛΟΥ
- Πέτρος Γκολίτσης, Σφαχτάρια στο λευκό, Θράκα, 2020
- ΟΙ ΑΝΘΙΣΜΕΝΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΘΟΥΛΑΣ (ΔΑΝΙΗΛ)
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 13
- Ο χρόνος είναι ποίηση
- Στάθης Κουτσούνης Άννα Βασιάδη,
- ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΚΟΣΜΟΙ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΗ
- Γιώργος Βέης, Βράχια
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 12
- Ο θρίαμβος του ασήμαντου, του ανώνυμου και του μηδαμινού. Ιωάννης Πανουτσόπουλος
- Ανθούλα Δανιήλ "Δεκαετίες τερματίζουν όλες μαζί στο νήμα"
- Βασίλης Λαδάς, "Λεύκωμα"
- Αποξέοντας τον παλίμψηστο συμβατικό πάπυρο και «σκρατσάροντας» τον ηλεκτρονικό: «Η ποίηση να είναι ασφαλής!»
- Με το μέτρο της ποίησης
- Ξαναδιαβάζοντας τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη Ποίηση μες στην Ποίηση
- Δημήτρη Χουλιαράκη, Ψυχή στα δόντια,
- Ξάνθος Μαϊντάς, Αφανών Γυναικών
- Alda Merini, Θεϊκή μανία, μτφρ. Έλσα Κορνέτη
- SILENCIO / ΣΙΩΠΗ
- Σάρα Θηλυκού, Το όνομά τους
- Eva Runefelt, Στα χέρια της μνήμης
- ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟΥ
- Ρούλας Αλαβέρα, Ηλεκτρονικός Πάπυρος,
- ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ: ΕΙΚΟΣΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΧΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΣΙΩΠΗ
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 12
- KATOIKOI TΟΥ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟΥ 2
- Λαθραία οργή, της Λίλυς Εξαρχοπούλου (εκδόσεις Μελάνι 2018)
- Ο κόσμος «γεννιέται» σε τρεις πράξεις
- Παναγιώτης Αρβανίτης, Παράθυρο στο Βερολίνο, Γαβριηλίδης, 2019
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 11
- Η θαμπάδα της ύπαρξης ( ή η λευκόφαιη υφή της)
- Αλόη Σιδέρη, Ανάμεσα στο μακριά και το πιο μακριά
- Μάρκος Δενδρινός, Το χρυσάφι του Δόγη
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 9
- ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟΥ
- Τάναϊς: Μία δοκιμή στην ποίηση του Ιωσήφ Βεντούρα
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Κώστα Βούλγαρη, Η αλήθεια, Και ο άλυπος θάνατος
- Fátima Fernandes, Εξορκισμός
- Kώστας Λιννός, Μετασχηματισμοί Δ΄
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 8
- Άντζελα Γεωργοτά, Το ανεπίδοτο της συντριβής
- Λουκάς Τζόγιας, Αποσπάσματα καλών τρόπων
- Eλένη Βελέντζα, Ίσως πόθοι
- Γιώργος Καρτάκης, Ο θρίαμβος της λογικής
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 7
- Ηρώ Νικοπούλου, Το πριν και το μετά την παύλα,
- Ο Ηλίας Γκρής, «Σαν άλλος Οιδίποδας»
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Το γεγονός της γραφής στο περιθώριο
- ΕΙΡΗΝΗ ΡΗΝΙΩΤΗ: «ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΜΟΝΟ»
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 6
- "Μια βόλτα μόνο" της Ειρήνης Ρηνιώτη
- Ασημίνα Ξηρογιάννη, Λίγη φθορά για γούρι
- «Σκοτεινή Κλωστή Δεμένη» της Άννας Γρίβα
- «Λευκός Καμβάς» της Αναστασίας Παρασκευουλάκου
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ 5
- Aντιγόνη Κατσαδήμα, Φτιάχνοντάς τα με τον Βαλερύ
- Η ΕΣΩΤΕΡΗ ΦΥΣΗ Νικόλας Ευαντινός
- Γιώργος Βέης, Για ένα πιάτο χόρτα
- ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΔΕΜΕΡΤΖΗ «Πώς κλίνεται το ρήμα όλλυμι»
- «Ανθολογία σύγχρονης αραβικής ποίησης»
- ΓΙΩΤΑ ΜΑΡΚΟΥ, Χορός Σαλτιμπάγκων
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Θανάσης Χατζόπουλος: Φιλί της Ζωής
- Δημήτρης Αθανασίου, Αναχρονισμοί και ψίθυροι
- Ανδρέας Λασκαράτος, Δημοτικά τραγουδάκια
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Για ένα πιάτο χόρτα
- Οι ποιητικές ψηφίδες του Χάρη Μιχαλόπουλου
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Παναγιώτης Αρβανίτης, «Ο τυφλός επισκέπτης»,
- Άρις Kουτούγκος, Καλοκαίρια Τρόπος του λέγειν
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Πορτρέτο Πριν το Σκοτάδι της Λιάνας Σακελλίου
- Κατερίνα Κούσουλα "Ο ΤΩΝ ΩΡΑΙΩΝ ΜΑΚΑΡΩΝ-περιοδεύων κήπος επταήμερος
- ΣΤΗΛΗ ΑΛΑΤΟΣ
- Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ
- Ιωσήφ Βεντούρας: Το παιχνίδι
- Ηλίας Τσέχος: Α γ ρ ι ό χ ο ρ τ ο σ τ ό μ α
- Χρυσούλα Σπυρέλη: Ο Ποιητής Αλέξανδρος Βαρόπουλος
- Χρυσούλα Σπυρέλη: Ο ποιητής Τάκης Καρβέλης
- ΦΡΟΣΟΥΛΑ ΚΟΛΟΣΙΑΤΟΥ - ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΜΑΝΤΑ ΛΑΖΑΡΟΥ
- Από τη μνήμη στο ταξίδι και αντίστροφα: μια σύντομη περιδιάβαση στο ποιητικό έργο του Γ. Βέη
- Σταυρούλα Χριστοδουλάκου - Όπου να ’ναι θα βρέξει
- Δημήτρης Κοσμόπουλος - Κατόπιν εορτής
- TANAIS
- ΦΩΤΗΣ ΚΑΓΓΕΛΑΡΗΣ
- ΓΙΩΡΓΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ: Η ποίηση των αιώνιων ιδεών
- Ενηλικίωση της ουτοπίας
- Στιγμιότυπα του σώματος
- ΠΟΛΥ ΜΑΜΑΚΑΚΗ: Υπόσχεση διάρκειας και ουσίας
- Το Στιχάρι της Άντειας Φραντζή: μικρές ιστορίες αναγνώσεων
- Παναγιώτης Κερασίδης - Ενηλικίωση της ουτοπίας
- Στάθης Κουτσούνης - Στιγμιότυπα του σώματος
- Ζωή Σαμαρά
- Έφη Καλογεροπούλου - Άμμος
- Δώρα Κασκάλη - Ανταλλακτήριο ηδονών
- Αγγελική Κορρέ - Ο μονόκερως και η ψύχωση
- Μαρία Κουλούρη - Μουσείο άδειο
- Ελένη Κοφτερού - Γράμμα σε γενέθλια πόλη
- Πόλυ Χατζημανωλάκη - Το αλφαβητάρι των πουλιών
- Παναγιώτης Μαυρίδης - Επί παντός επιστητού
- Κώστας Λιννός - Μετασχηματισμοί Γ΄
- Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ Π. ΒΑΡΝΑΒΑΣ
- ΕΦ’ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΥΛΗΣ
- Πόλυ Μαμακάκη - Περίπατοι στον κήπο για δύο (poema, 2013)
- Γεωργίου Δ. Μπίκου, «Το βιβλίο ως διδακτικό μέσο και οι κυρίαρχοι τρόποι ανάγνωσης
- Ωδή και Ελεγεία των (μεταφραστικών) οδών
- Βασίλης Κάρδαρης ΜΙΜΗΣΗ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
- Μαρία Κουλούρη - "Μουσείο Άδειο" (Μελάνι, 2013)
- «Θαύμα Ιδέσθαι» της Αθηνάς Παπαδάκη
- Της μη συμμορφώσεως άγιοι
- Γιώργου Δουατζή, Πατρίδα των καιρών
- ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΙΝΤΑΒΗΣ
- Τα πηγάδια της Ιστορίας, του Χ. Χατζήπαπα
- Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου, Ο τρόμος ως απλή μηχανή,
- ΧΑΡΑΣ ΣΑΡΛΙΚΙΩΤΗ: ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ
- ΝΑΤΑΛΙΑ ΚΑΤΣΟΥ: Κοχλίας
- Κυριάκος Συφιλτζόγλου: «Έκαστος εφ’ ω ετάφη»
- Γιώργος Αλισάνογλου
- ΑΓΑΘΗ ΔΗΜΗΤΡΟΥΚΑ, Di cani e d’ altro
- Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Κάπου περνούσε μια φωνή
- ΘΕΩΝΗ ΚΟΤΙΝΗ: Θεός ή αγάπη
- ΛΙΑΝΑ ΣΑΚΚΕΛΙΟΥ: Πορτρέτο πριν το σκοτάδι
- ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΟΠΟΥΛΟΥ: Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ
- Γιώργος Βέης: Μετάξι στον κήπο
- Κυριακή Αν. Λυμπέρη: ΕΜΑΥΤΟΥ
- Βασίλης Ζηλάκος: Η Κούπα του τσαγιού
- Η ανεξαρτησία της ποίησης
- Νεκταρία Μενδρινού: Αειθαλή και Φυλλοβόλα
- Ιορδάνης Παπαδόπουλος: Το βουνό και ο ποιητής δεν πήραν είδηση
- Αντιγόνη Φέσσα: Προσευχή πουλιού
- Γιώργος Βέης: Η Εμμένεια της Ποίησης
- Νίκος Ερηνάκης: Πρόλογος
- Γιώργος Βέης: Ν όπως Νοσταλγία
- ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΠΕΛΕΖΙΝΗΣ: ΠΑΛΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΘΕΜΑΤΑ
- Στον Ύπνο του Ποιητή του ΝΟΤΗ ΓΕΡΟΝΤΑ
- Γιώργος Βέης, Ν όπως Νοσταλγία
- Γιάννης Πάσχος, Ζωή εκτός ωραρίου
- Γιάννης Κοντός, Ηλεκτρισμένη πόλη
- Ιουλίτα Ηλιοπούλου, 11 τόποι για ένα 1 καλοκαίρι
- Στάθης Κουτσούνης, Έντομα στην εντατική
- Γιώργος Αραμπατζής: Παραβολές του κινηματογράφου
- Δημήτρης Λαμπρέλλης: Η μυστική αποβάθρα
- Γιώργος Βέλτσος: Από Βηθανίας
- Αριστέα Παπαλεξάνδρου: Ωδικά πτηνά
- Δημήτρης Ελευθεράκης: Ρέκβιεμ για ένα φίλο
- Χάρης Ψαρράς, η δόξα της ανεμελιάς
- Παναγιώτης Κερασίδης, Λείπουμε
- Έφη Πυρπάσου: Ξενάγηση
- Γιάννης Στίγκας: Η όραση θ' αρχίσει ξανά
- Κλεοπάτρα Λυμπέρη: Η μουσική των σφαιρών
- Μανόλης Πρατικάκης: Το αόρατο πλήθος
- Πανάγος Πέππας: Ημερίδα
- Άννα Γριμάνη: «Venetia»
- Σπύρος Λ. Βρεττός : «Συνέβη»
- Πάνος Κυπαρίσσης : «Το χώμα που μένει»
- Αντώνης Μακρυδημήτρης: Η ακριβολογία των ονείρων
- ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΕΝΗΝΤΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ του Paul Celan
- ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΜΟΡΦΩΜΑ της Δήμητρας Χ. Χριστοδούλου
- Wallace Stevens: Δεκατρείς τρόποι να κοιτάς ένα κοτσύφι και άλλα ποιήματα
- Σωτήρης Σαράκης: «Η τελετή» του Χρίστου Παπαγεωργίου
- Κλεοπάτρα Λυμπέρη: «Η μουσική των σφαιρών» του Χρίστου Παπαγεωργίου
- Ανθή Μαρωνίτη, Το ακόντιο του Γιώργου Βέη
- Ο Άνθρωπος από τη Γαλιλαία: ένα χριστολογικό ποίημα για τη σιωπή του Θεού
- ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΚΟΣΜΩΝ του Γιώργου Βέη
- Ο βίος και το έργο του Ανδρέα Κάλβου του Λεύκιου Ζαφειρίου
- Σπύρος Λ. Βρεττός, Το εγκώμιο της φυγής, εκδ. Γαβριηλίδης, 2006.
- ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ του Γιάννη Δάλλα
- ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΤΟΥ της Μαρίας Κυρτζάκη
- ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ του Νίκου Σπανού
- ΑΣΦΥΚΤΙΟΝΙΑ του Αλέξανδρου Σ. Αρδαβάνη
- Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΞΕΝΩΝΑΣ του Μανόλη Πρατικάκη
- ΛΟΝΔΙΝΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ της Μαρίας Τοπάλη
- ΠΕΡΑ ΑΠ' ΤΗ ΜΕΡΑ του Νίκου Βιολάρη
- Η ΑΠΑΤΗ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ του Ζάχου Σιαφλέκη
- ΛΕΞΕΙΣ ΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟ του Gaston Baquero
- ΕΒΡΑΙΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ του Ιωσήφ Βεντούρα
- ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ του Μιχαήλ Μήτρα
- ΔΙΑΜΕΡΙΣΕΙΣ του Δημήτρη Κατσαγάνη