Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας

 

 

Πόπη Αρωνιάδα, Λυκραυγές, διηγήματα, εκδόσεις Μελάνι

 

 

Ξεκινώντας ήδη από τον τίτλο και ενθυμούμενοι πως η ρίζα «λυκ» αναφέρεται και παραπέμπει στο Φως, σε συνδυασμό με το λυκαυγές (το φως τής αυγής), αλλά και με τον λύκο και με τις κραυγές (κραυγές λύκου ή κραυγές ανθρώπων που μοιάζουν ή συμπεριφέρονται σαν λύκοι), αντιλαμβανόμαστε ότι στην ποιητική τής Πόπης Αρωνιάδας η εικονοπλασία και η μυθοπλασία είναι αλληλένδετες. Όταν σε μία και μόνον λέξη με εννέα γράμματα γίνονται τόσα ειρωνικά κοινωνικά σχόλια και ελλοχεύουν πάμπολλες συνυποδηλώσεις, σημαίνει ότι κάτω από την αρυτίδωτη κρούστα τού λόγου της (έναρθρου και τυπωμένου) υπόκεινται ανυπολόγιστες διαστρωματώσεις που φτάνουν μέχρι τον πυρήνα τού Συλλογικού Ασυνείδητου.

Η Ποίηση δεν κρίνεται από την επιφάνεια. Μην σας ξεγελά η εύρυθμη ροϊκότητα, η κατανοητή ιδιόλεκτος, η καθημερινή διατύπωσις, η λελογισμένη έκφρασις… Προαπαιτείται επίπονη εργασία, επίμονη καλλιέργεια, αδιάλειπτος εξέλιξις…

Η Πόπη Αρωνιάδα συμμετέχει στα ελληνικά και διεθνή πολιτιστικά δρώμενα (εκθέσεις, συνέδρια, φεστιβάλ) με συνέχεια, συνέπεια, αυτοθυσία κι αφοσίωση στα ανθρωπιστικά ιδανικά της.

Είναι μέχρι σήμερα υποτιμημένη – θαρρώ – η λογοτεχνική προσφορά της γιατί δεν είναι ενδεχομένως ικανή να εκμαιεύσει εμπράκτως κι ουχί εμμέσως «τον έπαινον τού δήμου και των σοφιστών». Ή μήπως ξεμείναμε από σοφιστές; Μήπως ο δήμος δεν ασχολείται τόσο με τα κοινωφελή κοινά αλλά τα ιδιοτελή ιδιωτικά; Μήπως στη μετανεωτερική εντροπία χάσαμε και τα μέτρα και τα σταθμά;

Ικανή κι αναγκαία συνθήκη προκειμένου να υπάρξει κάποιος/κάποια στο λογοτεχνικό προσκήνιο είναι η προσκυνηματικότητα θεοκρατικού τύπου.

Κι η Πόπη Αρωνιάδα δεν είναι ως φαίνεται έτοιμη για γονυκλισίες και άλλου είδους διατάσεις.

Παρ’ όλα αυτά, το έργο της εκδίδεται, διαβάζεται, σχολιάζεται, κριτικάρεται αλλά δεν κριτικογραφείται (όσο συχνά θα επέτρεπε ο πνευματικός αμοραλισμός μας), συνεχίζει όμως να υπάρχει ευθυτενής κάτω από τα άστρα, όπου έχει στραμμένη την προσοχή της, αφού τα ανθρώπινα κακώς κείμενα και την απωθούν και την αποδιώχνουν… εμμέσως πλην σαφώς.

Η αξία δεν χάνεται. Αναδεικνύεται συν τω χρόνω. Ευθέως ανάλογη με τις κατραπακιές που υφίστασαι, τις απορρίψεις που χωνεύεις, την αρνητικότητα που μεταβολίζεις σε χαρμολύπη ανθρώπινη, την επιθετικότητα που τη δέχεσαι με παρρησία, σαν απόδειξη αξίας…

Στο προκείμενο τώρα. Διηγήματα αλλά με ποιητικές αξιώσεις, απολήξεις, στοχεύσεις, κατευθύνσεις… Η συγγραφέας διευθύνει το αφηγηματικό περισκόπιό της με σκοπό να αποτυπώσει ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο συνεκδοχικό πανόραμα τόσο τής εποχής, όσο και των απαιτήσεων που τρέφει η ίδια από τους ταραγμένους καιρούς μας.

Πρόκειται για μια διάσταση καθαρά ηθική, μια στάση ζωής αμερόληπτη, αν όχι ΚΑΙ ανέφελη.

Δεν την αφήνουν όμως τα οικεία κακά και τα αλλότρια πάθη να ησυχάσει.

Στρέφει το τηλεσκόπιό της εκεί που κραυγάζει η Ανάγκη και με την Τύχη συναγελάζεται σε αρχετυπικό χορό.

Αυτή η σύζευξη των αντιθέτων δεν είναι φιλοσοφική αλλά βιωμένη. Η ποιήτρια διαβάζει μετά μανίας, παρατηρεί όμως περισσότερο τον εαυτό της και τους άλλους.

«Αρχή σοφίας ονομάτων επί-σκεψις». Διαρκώς μαθήτρια, σπουδάζει τη ζωή από μέσα αλλά και με τα μάτια των άλλων. Άμεση και διαμεσολαβημένη εμπειρία εμπλέκουν τις τροχιές τους σε ένα διαρκές αγλάισμα.

Αυτή είναι η λέξη που της ταιριάζει. Αρμόζει τέλεια και στην ποιήτρια και στην γραφή της.

Μα γιατί αποκαλώ ποιήτρια την δοκιμασμένη πεζογράφο και μυθιστοριογράφο;

Μα γιατί αυτά τα διηγήματα είναι οιονεί ποιητικά από την ματιά και την συγγραφική πρόθεση που επενδύεται με πεζογραφικά ράκη από αλλότριες συνευρέσεις τού επιστητού με το αχανές.

Ετούτη η έμμεση φωτολατρεία δεν είναι φωτολαγνεία αλλά λελογισμένη προσδοκία και μελετημένη αναμονή.

Περιμένει το ομηρικόν Φάος να κατισχύσει τού παρόντος Χάους έτσι ώστε στο μέλλον οι χαραυγές να μην ταράσσονται από κραυγές ανθρώπινων, μονόχνωτων, εγωκεντρικών, μονομανών, ναρκισσευομένων, απολυταρχικών λύκων, αλλά όλων τα βλέμματα να χαιρετίζουν το κάλλος ακόμα μίας ημέρας.

Δύο είναι τα στοιχεία (εκτός από το Φως) που κυριαρχούν στην θεματική, στην ποιητική, στην ρυθμολογία και στην αισθητική της: η δίψα για την αλήθεια και η πείνα για την Ομορφιά. Αυτό είναι όλο. Είναι όμως ήδη πολύ. Μεγάλο επίτευγμα.

 

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας

https://konstantinosbouras.gr

© Poeticanet