Εκτύπωση του άρθρου

ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΟΥΜΑΝΙΔΗΣ

 

 

«Σημειώσεις για τη μελωδία των πραγμάτων»
 
 «Είμαστε μόλις στην αρχή, βλέπεις.
Θαρρείς πριν από το πάντα»
                                  (Ράινερ Μαρία Ρίλκε)
---------------------

 

Ι

                             Πριν και μετά τη σιωπή⸱ ο ήχος. Η χορδή.
 
Έτσι ξεκίνησαν όλα, μ’ ένα κλειστό βιβλίο στο τραπέζι.
Μικρά Δοκίμια του Ρίλκε, είπε. Μια μελωδία μακρινή,
                        έπαιρνε την ψυχή μου.
Ενώ η τζαμαρία διέχεε το φως, και τη βουή της πόλης.
«Είμαστε μόλις στην αρχή. Στη μελωδία των πραγμάτων»
Αλλά το φως, η οφθαλμαπάτη, το αόρατο ράγισμα; 
                        Να προσέχεις φίλε μου. Nα προσ-
                        έχουμε. 
Γιατί ο κόσμος όλος είναι τα μάτια μας. 
Και το λευκό χαρτί που περιμένει⸱ ακούγοντας κι αυτό.
Εκεί γεννιέται και πεθαίνει, κι ανασταίνεται, κάθε στιγμή, 
                        το νόημα του κόσμου. 

 

ΙΙ

Γλυκόπικρο πρωινό. Χειμώνας δίχως χιόνια, δίχως...
Πρώτη γουλιά, πρώτη καυτή απορία. 
-«Μα, πότε θα χιονίσει;» 
(Οι χάντρες άλλαξαν σκοπό, στα χέρια του 
οι περασμένες ακριβές στιγμές.)
 -« Έπεσαν πάλι έξω οι προγνώσεις.»
(Θυμήθηκε μια Κυριακή που χιόνιζε, στη Λιθαριά.)
 Ρυθμοί παλιοί. Ρυθμίσεις. Αρρυθμίες- κι άλλη γουλιά.
«Στου τραπεζιού τον κύκλο η ζωή μας.» 

Απέναντι, τα πρόσωπα σκυφτά, συλλογισμένα.

Τώρα το κομπολόι τραγουδάει αλλιώς:
Ζάλογγο, Κιάφα, Σούλι, Μεσολόγγι.
-Δρόμοι αδιέξοδοι της ιστορίας, λες. 
-Νοήματα που χαθήκαν. Νήματα που κοπήκαν.
Στα δάχτυλα, μοσχοβολάει το κεχριμπάρι.

(Πικρή, γλυκόηχη σιωπή, βάλσαμο της ψυχής.)

 

III 
Μοίρα και μοίρασμα, λοιπόν, τα πράγματα.
Η λάμψη τους⸱ λαχτάρα των χεριών. 
Κύριοι δικαιούχοι, ασφαλώς,
                         ο νους και η καρδιά μας.

Οικεία και απόμακρα και σκοτεινά τα πράγματα. 
Άλλοτε μελωδούν, άλλοτε αγριεύουν.   

Μέσα σ’ αυτά γεννιούνται οι λέξεις.  
 Στη βουερή σιωπή τους.
 Ερήμην πάντα της αφής. Ερήμην μας σχεδόν.
 Πεντάγραμμο των λογισμών⸱ τα πράγματα. 
 
Μαύρες χορδές που τρέμουν στο αέρα.

 

ΙV
Έναστρες διαδρομές. Θαύματα της στιγμής.
Αρχή για κάτι νέο. Να, αιφνίδια αστράφτει! 
Σε λίγο, λες, θα τρύξουνε τζάμια, 
θα μπουν σε δράση τα μολύβια.
                     Αυτός εκεί στη Στάση, δες 
σταυροκοπιέται, και τα κορίτσια πλάι του, 
-σ’ έναν δικό τους κόσμο- στέλνουν μηνύματα: 
Στο Φώτη, στο Φαέθωνα, 
                      στον άγνωστο θεό τους. 
Έτσι, δεν πρόσεξαν, δεν είδαν. 
Το λεωφορείο πέρασε, κι αυτοί⸱ 
                      χειρονομούν, φωνάζουν.    
                               
Πώς να χαμογελάσεις. Αφού και το ποίημα, 
                      σαν άλλο λεωφορείο,
                      πέρασε. 
                 Χωρίς κανέναν επιβάτη. 

           Όλα, μέσα σε μιαν απρόοπτη φυγή δοξάζονται.
           Σαν άγραφτη, πρωτάκουστη αρμονία.

 


V
                           «…φεύγει η ώρα.» *

Οι ώρες, οι σκέψεις, τα πράγματα φεύγουν. Κι εσύ⸱ 
αμέριμνος, δήθεν, πίσω απ’ τη τζαμαρία. 
Ρουφάς τις αναμνήσεις. 
                               Ώσπου άξαφνα, 
                               θα σηκωθείς και, 
                               θραύοντας τη σιγή, θα βγεις.  

Χωρίς πανωφόρι στο δρόμο, μ’ αίματα και σπασμένα γυαλιά.
Να τρέξω; Να μην τρέξω; 
                                «Λείπει ο καιρός. Αν έχεις
                                ελαφρά τα ποδάρια
                                …τρέξε και συ μ’ εμένα⸱»*
                                         
Τα γεγονότα τρέχουν, αλλά εσύ⸱ πόδια ελαφρά δεν έχεις.

----------
*Ανδρέας Κάλβος 

 


Πάντα υπάρχει τρόπος, λες, καιρός για επανορθώσεις. 
Για νέα λάθη, δηλαδή, για ωραίες αυταπάτες.
Ένα πουλί σού χτύπησε το τζάμι. Τ’ άκουσες;
Κι έπειτα οι σειρήνες. 
(Τα ενδεχόμενα κρατούν έναν κόσμο δικό τους.)
                                       Σε λίγο θα βραδιάσει. 
Δίχως παλμό, δίχως ρυθμό θα πιάσεις το μολύβι.

                                       Βράχοι υψηλοί. Διαβόητοι
                                       βουνά του τετραχώρου…*


-------------
*(Κάλβος, ΛΥΡΙΚΑ, Εις Σούλι, στρ. δ’)
========================
 

Χρήστος Τουμανίδης, Απρίλιος 2023

© Poeticanet


Ημ/νία δημοσίευσης: 11 Ιουνίου 2023