Η πιο βίαιη ίσως ιδέα και πράξη που θα μπορούσε κανείς να σκεφθεί εναντίον της ίδιας της βίας είναι η στρέβλωση της ταυτότητάς της, η θεώρησή της υπό το πρίσμα μιας ευεργετικής και καρποφόρας δύναμης που δεν συνθλίβει, δεν καταστρέφει, δεν εκμηδενίζει, αλλά αντίθετα ευεργετεί και θέλγει. Πρόκειται για την πιο ακραία, την πιο παράδοξη ενδεχομένως αντιστροφή του περιεχομένου μιας εκ των συμπαγέστερων και σταθερότερων εννοιών που φωτίζει το όλο ζήτημα διαφορετικά. Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν το ζήτημα και το ζητούμενο δεν είναι η βία γενικά, αλλά η βία που ασκείται στη γυναικεία οντότητα και φύση. Γιατί εκείνο που συνήθως τεχνουργείται ως εικόνα και σκέψη στο μυαλό, όταν αυτό έρχεται σε επαφή με τις λέξεις «γυναίκα», «ποίηση» και «βία», είναι ένας ποιητικός λόγος που εκκινεί και αφορμάται από το θέμα της βίας κατά των γυναικών και που συνήθως προσλαμβάνει έναν καταγγελτικό χαρακτήρα, τη χροιά ενός παράπονου που μεταπλάθεται σε στίχο για να καταστήσει ακόμα πιο καίριο και καταλυτικό το μήνυμά της.

 Την ίδια όμως στιγμή που η ποιητική καταγγελία εκτυλίσσεται στην επιφάνεια της σύνθεσης, κάτω από αυτήν, στο εσωτερικό του ποιήματος έχει προηγηθεί μια άλλη βίαιη πράξη, εναντίον μιας γυναικείας οντότητας και αυτή τη φορά, εναντίον της ίδιας της ποίησης. Γιατί ποιος ποιητής δεν μπορεί να αναγνωρίσει ότι η αναμέτρησή του με την ποίηση είναι μια πάλη ουσιαστικά με τη γλώσσα, μια πυρετώδης, εναγώνια προσπάθεια υποταγής της και υπαγωγής της σε ένα σχήμα που θα καταυγάζει την ήττα της, τον εξαναγκασμό της σε μια υπόσταση που θα ακτινοβολεί αλήθεια και ομορφιά; Πρόκειται για τη βία εναντίον της Μούσας, όπως αυτή συνυφαίνει τις έννοιες της έμπνευσης και της γλώσσας, που τίθεται στο στόχαστρο του δημιουργού και κεντρίζει την ενέργεια, την ορμή και το πάθος του, ένα πάθος που μετουσιώνεται σε κίνηση και δράση κατακτητική, σε ένα είδος ερωτικής πολιορκίας με τα πιο ευγενή όμως κίνητρα, με τις πιο αγαθές προθέσεις. Ο ίδιος ο Όμηρος, στον πρώτο στίχο της Ιλιάδας που είναι και ο πρώτος ουσιαστικά στίχος της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, τίθεται, με την «προσταγή» που απευθύνει στη Μούσα, Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληιάδεω Ἀχιλῆος, στη θέση του δημιουργού – θύτη που αντικρίζει στην ποίηση το θύμα του και εισάγεται σιγά σιγά στη λογική της δημιουργικής επίθεσης που οδηγήσει τελικά στην υποταγή. Μια υποταγή όμως που δεν θα μείνει αναπάντητη αφού το θύμα, η Ποίηση, θα στέκει πάντα πάνω από το δημιουργό της, θα τον ξεπερνά και θα τον κατανικά. Όσο μάλιστα μεγαλύτερη είναι η πίεση και η βία που θα δεχτεί, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η κατίσχυσή της. Μια νίκη παντοτινή στην ευγενέστερη από όλες τις μάχες, στη μάχη της Ποίησης.

Ευσταθία Δήμου

© Poeticanet